sa pakigbisog sa adlaw-adlaw nga panginabuhi

"Be kind, 

for everyone you meet is

 fighting a hard battle."

nakita ko ang akong larawan, human sa panihapon ikaw ang nagkuha unya nakita nimo nga ako walay pahiyom seryoso unya mihangyo ka nga unta sa sunod nga higayon nga kita human sa pipila ka tuig nga unta makat-unan ko na unsaon pagpahiyom bisag kanang dili tinood.

ayaw ako patuhoa sa imong gikwentas nga kalipay

estoryahe ko

kabahin sa wala pa nimo mabungat sa uban

sayod ko

nga ang imong gisakyan nga mga sumbingay gaaginod usab sa lawod sa mga dili malitok nga mga pulong

ayayay

kana unta ang akong gustong madungog

apan ania kita sa tungatunga sa paglatid sa mga tabon sa dili angayan nga hisgotan

kasabot ko kaayo niana

karong gabii sayo ako nga mobiya aron estoryahon  ko na usab ang akong kaugalingon bahin kanato

dili ako makatulog

magbalibali ko sa akong katre dinhi sa lawak nga usa lang ka gabii nakong higdaan

kumusta na ba usab ang imong pakiggubat sa kinabuhi?

ayaw kabalaka

bisan ug daghan na ang gidungog nga namatay sa walay hinungdan kon imo lang gayod nga panungtan ang mga sugyot sa pakigdait 

dili ka gayod maapil niini

ako sundalo lang gihapon

apan hagbay ko rang gipanglabay ang akong mga armas

kay kining gubata 

lahi diay ang gamiton

dili gani utok

gisulayan ko na kana

karon lahi na

sayod ka niana.

didto sa lobby sa marco polo, davao

gibalikan mo
ang kaniadto

gilantaw mo
ang mga dagway
sa kagahapon

maayong
pagkahapnig
ang mga
nangagi

lig-on ang mga
baroganan
samdan ang
kasingkasing
garasan ang
mga bukton

giinom ang
mga walay sulod
na nga
mga baso

gikaon ang mga
nangawala na
sa plato

gitapok ang mga
nahanaw

gipamati ang
mga katawa sa
mga hubog

ug sa dihang
mingitngit na ang
langit

gikaway ang mga
kamot
sa naandan na
nga mga
pagbabay

miabot na ang
mga sakyanan sa
pagbiya

unya gibinbin na
usab nato ang
mga kasakit paingon
sa tagsa-tagsa natong
padulngan

angayan man gayod unta

nagpaabot ko nga mamunga ang
akong gitanom nga
taghoy diha sa kilid sa
imong dughan

migitig ang gamot diha sa
imong kiliran

gusto unta nako nga mabati ang
huni sa langgam nga nagtangag
ug gamay udlot sa dahon sa
gugma

lahi ang gihandom sa akong
kasingkasing

mipasiplat ko ug tan-aw sa imong
lalom nga mga tinutukan
gisayangan ko sa tanan

nganong dili man kitang duha nga
unta ug sila pa nga wala pa gani makainom

angay man gayod
angay man gayod unta

kalapoy

miabot ang panahon nga
bug-at na kaayo ang akong mga tiil
ug wala na ako
milugsong paingon sa simbahan
nga ilang gitukod sa habog nga bungtod
duol sa aping
sa adlaw

sa kadugay nahanap ang akong
panglantaw
napapa na usab ang mga ganghaan
diin ako gianad nga
moampo

nawala na kanako ang kaaghop
sa usa ka karnero
misumbalik kanako ang kasuko
sa usa ka rebelde

kon kapoyon na gani ang hunahuna
gusto kining mapalong sama sa usa ka suga
nga walay gihatag kon dili ang mga itom
nga anoos sa mubong pabilo
nga karon nagdampuog
diha sa duha ka pultahan sa
atong mga ilong

alang sa bag-ong gibanlas sa lugar nga akong gitagoan

wa ko masayod nga
ikaw tigtagik usab sa mga
gihunghong kanato
sa hangin

gitaral ka niya ning
lugar nga akong
gitagoan

naniid ako sa imong mga
mata sa dihang
miabot ka ug dili nako
malikayan ang
akong mga pagduda nga
giduyugan usab sa daghang
kabalaka

makaantos ka kaha sa
wala pag-ambat kanato sa
mga kalanggaman?

pagkadaghan na sa mga wakwak
dinhing dapita
tag-as ang ilang mga dili ug
ang ilang mga pusod
naglambi diha sa ilang mga
tiyan

unta, magpabilin kang usa ka
anghel
unta ang mga tingog sa
palibot
dinhing lugara
dili makausob kanimo

walay tawo

dinhis among balangay
kusog kaayo ang suound system sa
kabuntagon

atbang sa among simbahan
kanunayng gipatugtog ang

glory be to the new born king
glory be to the new born king

25 sa disyembre sa plaza sa
katipunan
alas 8 sa buntag

walay tawo

kon asa na usab ako paingon?

:they all made it up"
maoy ingon ni ron,

and how did you
know?
pangutana lang gihapon

they have so many
reasons for
making all these stories
up! segurado siya nga
ang tanan
mga mugna lamang sa
hunahuna

kay ang tanan kuno kabahin
lamang
sa

selfish interest

makatoo dili ako
apan wa koy mahimo

i also made this up
kining akong gisulat
mugna lang usab
kini sa
akong hunahuna

tiguwang na si ron
dili na kaayo kadungog
wa gani siya kabalo
nga sa pagsulti niya anang

they all made these stories
for their selfish motives

kusog kaayo ang iyang syagit
samtang kaming tanan
nangaon
sa noche buena

di na kaayo kalakaw si ron
simag na ang iyang mga mata
nga puno sa kapungot sa
kinabuhi

deep in my mind
i don't really care if he is crazy

ang akong gihunahuna mao ang
ugma

kon asa na usab ang sunod
nga kaon
kon asa na usab ako
paingon?

pagduda

basin ug nawala lang ako
ug busa wala ko na matultuli ang
kagikan sa mga
tubag anang

"unsa ba ang kahulugan...
sama

aning atong
pasko?"

basin nasipyat lang ako
pagtultol sa
pasungan

nahisama na  lang mang god
nga tabi ang bahin sa
tulo ka mga hari

ang bahin sa bitoon ug sa puya
ug sa mga
magbalantay sa mga karnero
ug mga
baka

basin ako usa na lang usab ka
hangin

nga nagdali aron lang
molabay.

kasumo

ang pasko nahisama na lamang
sa

pamahaw, paniudto
panihapon
pahulay, kaon,
trabaho, balik sa balay
hubo sa medyas
labay sa sapatos,
higda sa katre
damgo,
bangon, hugas sa
nawong,
panarapo,
panipilyo, suot sa
karsonsilyo,
pasinaw sa  sapatos
trabaho, hinuktok
lantaw sa karsada,
estorya gamay, laag
gamay,
katawa
pahiyom, lingkod,
tindog, pamati,
paambit, lantawg
teleserye,
inom ug beer,
kaon ug humba
kalibang,
panghugas,
suroy sa boulevard,
palit ug barbecue
bayad, utang,
pagkadaghan

balik-balik
nahibaw-an na kon
asa magsugod
ug kanus-a matapos


pasayloa ko pero
ambot

pagkasumo.

alang sa mga ninglalin nga akong nahinumduman sa pasko

kon patay ka na
wala ka na

busa aron anaa ka
pa kanunay
tamnan nila ug buwak
ang imong lubnganan
o krus
nga timailhan
nga ikaw pa gihapon
kana

sa sayong kabuntagon
kusog pa ang hilak
ug kanunay pang
gidagkutan ang
mga kandila
ug lagb-as pa ang
mga halad

apan hangtod kanus-a?

wala ka na
ang nagpabilin mao na lamang
ang ilang buhaton
aron walay ikasulti ang
mga silingan
sa kagabhion

ngalan ka na lamang
sa mga
wala'y lingaw sa ilang
mga unot-unto nianang
mga kalag-kalag

asa ka man? kumusta ka na?
wala ka man gani mitubag
bisag hoyohoy na lang
sa bugnaw nga hangin
sa among mga tingkoy

..dayon mobalik sa pagbangon

ayaw kabalaka

kining atong kahaw-ang
nagpasabot lamang

nga kita gikan sa kapuno
nga miawas

unya wala kitay gihimo
sa pagkayabo

dayon sa nahaw-as na
ang tanan

pagkalami sa bation
dayon

sumala sa balaod
sa kinaiyahan

mobanos lang gayod
ang kahaw-ang

usa ka na ka lingin
nga agianan


walay gipihig
tanan mapandol

sagol

gisulayan mo ug bantal ang
mga kalipay
apil na ang hilabihan
unya miingon ka
nga wala nay
kasudlan
sa imong dughan

ayaw palabi ana
basin mahimo kang bakakon

upan ka lawak ang naa sa
kasingkasing

nagsagol diha na pait
tam-is, asgad ug
aplod.

ikatulog lang nimo kini dayon

ayaw kabalaka

kining kamingaw
mamisita usahay
gasahan kag
kahaw-ang labi
na sa mga
paskong adlaw

apan kadyot lang
sab na
dali ra pod kanang
mapul-an

bisan ganig sirad-an
ang pultahan
sa walay pananghid
molayat lang
sab na agi sa
bintana

sama ra usab sa
kalipay

ug sa pipila ka adlaw
ikaw na lang ang mahabilin
ug ang imong anino
nga nagsalig sa
kahayag

ug sa pag-abot sa kagabhion
ikaw na lang gayod
sa imong kaugalingon

ug diha mo masukod
amigo ko
ang imong kalig-on

hawid sa imong dunggan
gakos sa imong mga bukton
ikatulog mo lang
kini dayon

alang kang L

nagpabilin ako ug mga tunob
magpadayon ako sa akong panaw

asa ba ako paingon? nangutana ka
wala ako'y klarong kapaingnan

dili mosibo ang imong mga tiil
sa akong mga tunob
dako ra kini alang kanimo
lapok usa ang akong
gitumban

"ayaw pagsunod kanako"
gitambagan ko ikaw

gisulayan mo pag-awit ang akong
mga pagbati

"nganong mibakho ka man?"
nadungog mo kini apan wala  ako'y
nadungog nga tubag gikan kanimo

unsa ba ang naa kanako nga
imo man gayod ako nga sundon?

ugma wad-on ko ikaw sa akong hunahuna
ugma sampongan ko na ang mga ganghaan
sa akong duha ka dunggan

mitunga gikan sa gihungihong nga kamatayon

sayod ako nianang
pagkawala

kaila ko ang hunahuna
nga kon sudlan na nimo ang
pultahan niini
kapoyon gayod ang
imong mga
kamot sa pagpunay
ug abli
sa mga pultahan
nga walay
kataposan

napuno ako sa
kahadlok
mikurog ang tanang
mikurog
kanako

gisubay ko ang
mga tinai
sa tanang mga
pamalandong

pila ka adlaw ang
nahimong gabii?
pila ka tuig ang
nausik?

pagkadaghan sa
mga tipasi nga nagpasad
sa akong dalan
unya gitabangan sa
mga ihalas nga
langgam

wala ako nawad-i
ug pagtoo
maayong pagkamasa
ang haligi
sa akong
paglaum

gisunod mo ako
sa akong
mga tagik

nagmahay ka
sa kaulahian kay
wala
kay nadawdaw
sa akong
mga bahaw

apan usa lang
ang akong ikasulti kanimo

nga sa imong pagbasa niining
ulahing mga
linya

ania ako dakong buhi
milampos
mitunga gikan sa gihungihong
nga kamatayon

bwagsa

oo
malinawon
ang imong
gilabat

ikaw lang
karon
sud sa imong
hawanan

oo ang mga
balili
imo lang

ang mga panganod
gusto mo
pang
angkonon

oo ang
tanan
makumkom mo

ang lingkoranan
nga imong
gilingkoran

ang lamesa
nga imong
talad

mahuktan mo
kaha ang
mga
adlaw?

mataral mo
pa kaha
ang mga
panganod
sud
sa imong
hunahuna?

pagkadako
sa lawak
pagkahuot
sa imong
dughan

ang langgam
dili mo kini
matun-an
aron iyang
hikalimtan ang
gahom
sa paglupad

ang singsing nga nawala

adunay sayop
apan dili mo makita
gisulayan mog hikap
apan dili mao
gisulayan mo ug
susi ang mga lawak
sa imong kasingkasing
nawala ka
apan sa  dihang
migawas ka
tungod sa kakapoy
gibati mo kini
sa tumang
kalayo
milingkod ka
nga nag-inusara
sa putol nga
kahoy
nanampiling
ug diha sa tudlo
nga walay singsing
nakita mo
ang tanan

ang pobreng kahoy

pagkapobre sa kahoy
walay bulak walay dahon

kutob sa manglabay
makakita gyod ug kalooy

ang manggang labong
nanghambog sa bunga ug dahon

usa ka adlaw niana
miabot si sendong

sa tanang mga nangapalid
ug nangalukat

ang pobreng kahoy
mao lay mitaghoy

alas 10:22 sa kagabhion

kining kakapoy
salbahis

kublan dili na madutlan
sa kahumot
sa buwak sa kilid
sa bintana

dili na manumbaling sa
mga kabayong
nagsinipaay sa
kwadra

bisan unsa pa kaanindot
sa mga bitoon sa langit

o katibook sa buwan
nga gisapnay sa dakong
sanga sa ylang-ylang

manirado na gayod
ang mga mata nga
morag dalaga nga
hilabihan ka istrikta
nga miyabo ug usa ka
arinolang ihi
sa mga nangharana

ang tinood nga kadaugan

IPanugid,

nga akong gipili ang
kasakit

nga akong gidawat
ang pagkahulog

nga akong gipihig ang
dignidad
diha sa pagpakahilum

sa pagpalayo
sa usa ka pagkapalong

magpakahilom ako
ug dili magpahibalo

sa akong gitagoan
nga kadaugan.

busa dawaton

gipangita ko ang pagtugkad
sa usa ka pulong nga walay
ikahatag nga pagsabot, kanang
gisumpay sa usa ka sumpay kanang
gihiktan sa hangin, kanang giluom sa
kasingkasing kanang mobuto apan
wala kay madungog bisag tingog sa
usa ka dagom nga giagian sa usa ka
tanod, kanang paghuman sa usa ka
lawom nga pagpanghupaw nga morag
mibulhot kag sigarilyo diha sa kisame
kanang gibahuan ka sa imong gininhawa
kanang wala kay mahimo kay ania na
ang tanan unya bisan unsaon mo pa ug
syaok ug igpot wala gihapoy mahitabo

busa dawaton.

hunghong sa bato sa akong dunggan

dugay na

gipaabot ko

aron aduna

na usa'y bisag

gamay lang

nga kabag-ohan


pagkadaghan
unta sa akong
usbon

apan mubo na
lamang ang
panahon nga
nahibilin

pagkadugay
ba ang akong
gipaabot

kining
mga kamot mo
ang mopapas

hagbay ra


unsaon mo kaha
pagsabot ang
bato

sud sa bato


ang tubig
tig-a lang gihapon

bisan pa kini
ug tubig

sa imong mga
gipamulong

hagbay ra kining
bato

bato kini
sud sa akong dughan

gipukpok sa
akong mga kamot ang
akong ulo


sa usa ka
pagpaabot nga walay
abtanan

pagkahuman nakog basa sa Hour Before Dawn

nasabtan ko na

dinhi sa akong nasud
papel lang ang
balaod

lahi ang sa taas
lahi ang sa ubos

ang tanan ipaagi lamang
sa kuhit
dugangan sa lipot

busa nangawala ang
mga aninipot

apan usahay
ang mga gamhanan
mangapandol ra usab

ang mga makasasala
madutlan ra
apan haskang dugaya pa

morag nasabtan ko na
apan kon tugkaron
dili sa ilalom

makalumos lang gihapon.

sa anad anad lang kining tanan daugon ta

sa anad lang

ang bintana
wala na makig-ila-ila
sa hangin nga sulod-gawas
sa iyang dughan


ang hagdanan
wala na mag-ambat sa mga
tunob nga saka-kanaog
sa iyang mga
ang-ang

dalhon ta ang tanang
panghitabo sa anad-anad na lang

ingon niini
nan asa ang kasubo
asa ang kahigwaos
sa mga pagbiya?

ang agianan
paingon sa balay
wala na maghandom
kon anaa pay bisag usa
kaninyo
nga magpabilin
bisan na lang ug usa ka
lugas
sa paghinumdum....

kabahin sa kangitngit sa kagabhion

ang alibangbang sa
kagabhion
mibatog sa akong
agtang
samtang ako
nagdamgo

sa akong kahadlok
nga akong
masangkilan ang
iyang mga pako
ug unya maguba kini
ug basin ug
dili na kini makalupad
sa usa ka
pagkapiang
wala ako milihok
sa usa ka pag-amping

malinawon diha kanako
ang maong
alibangbang

ako nga iyang gibatogan
wala makatulog
diha sa pag-amping
sa kangitngit sa iyang
mga pako
sa kahilom sa iyang
mga tiil

pag-abot sa kaadlawon
milupad kini
ug kalit nga nawala

ako nga wala
nakatulog
ania naghandom sa
kangitngit
sa kahilom


pagkabalaan sa
kagabhion
pagkamaanyag
niini

layo ra ang akong
mga adlaw
lahi ra ang akong
kahaponon

ang makagitik kanato

adunay
mogitik kanato
kanang wala
nato gihunahuna
og giplano

mahinagbuan
lang nato sa
wa damha
diha sa mga
kilid-kilid
o tersena
ba kaha

wala matuyo
unya pagkasampak
morag
kandado

apan nahukman natong
likayan
bisan ug unsa
pa kini
kalamian

kay ug sa hangin
pa kini
mao man god   kini
"ang makagun-ob
sa atong layag
ug makapalunod
sa atong 
sakayan"

unya makasyagit kag
kruchayyyyyyyyy!

ang pagkahiusa sa atong nagkatibuagsa nga mga isla sa pilipinas

sa dihang finally
nagkita ta
after so many years
atong gipilo ang
atong mga mapa
ug gihipos for good ang
atong mga gidalang
compasses

pagkahuman sa usa ka
appetizer nga kiss
nagtupad ta sa usa ka
bed

gilangkat nato ang atong mga
masks
nagsikit ta
nga morag budbod
nga
moron

gitagbo sa zamboanga peninsula
ang abra
gisubay nato ang likolikong suba
sa palawan
gilikit ang mga kakugnan sa
carmen ug natilawan nako
ang
pagkatam-is sa imong
chocolate hills

maayong pagkalum-it sa
mga habol
ug nalabay ang mga ponda
sa alugnan
gikan sa akong ulohan
hangtod sa usa ka
sangpotanan

ang mga isla sa pilipinas niadtong
tungora nga haskang bwagsaha
nahimong
usa ka republika

ug nakaingon ta sa katapusang
hunat ug
Omg!

 .

ang dakong bakak didto sa robinson mall, faura

sa dihang nagtagbo ang
atong mga tinan-awan
nakita nimo ang sayaw
sa kahilayan diri sa akong
dughan ug busa mihunog ka
aron pagsulay kon ako mosulod
ba sa imong hawla sa
usa ka umaabot nga awit sa
kalipay

misandig ka sa kilid sa
hagdanan
ug mihay-ad aron ipakita
nimo ang imong
naandang gipamaligyang
suwaw nga
 kaulag

sa kahadlok mipiyong ang
akong mga mata
nagpaaron-aron ang akong
mga pilok nga
daw katulgon

apan sayod ka sa akong
hagbay nga nga gipangita
ning layong dapit diin
ako morag gubang
barko nga
misagyad
ug misabod sa batoon
nga lapyahan

mipasiplat ka
nagpakita sa imong
mga mata nga andam
nga modawat sa akong
gipangagho

gihawiran ko ang akong
kamot
milantaw ko sa
akong mga tiil
mora kog bag-ong
barkong midunggo
sa usa
ka naandan nga
pantalan

gikuha ko ang akong
kumpas ug
mipadayon sa akong
panaw nga
walay klaro kon
asa dalhon sa akong
mga pangutana

gituntunan mo ako
sa imong tutok
ug ikaw nahimong usa
ka pasol
nga nawad-an sa
imong paon

ako ang nagpasalamat
nga karong
gabhiona
sa tungatunga sa dakong
lawod nga
katawhan
dinhi sa robinson mall
wala ka'y
kuha kanako

ako ang danlog nga
isda
nga makamao na nga
molikay
sa mga taga
sa kasakit

bililhon pa kanako
ang mga gutlo
nga dili angayan
nga magbasol
nianang
mabaw lang kaayong
kalipay
nga itugbang mo
sa akong
mga balod
sa kamingaw

dinhing lugara

walay nahitabo dinhing lugara
walay miiyak wala say mikatawa
dinhing lugara ang mga suba 
nagtagbo ug nagsumpay sa ilang mga kamot
walay dagkong bato dinhi
patag ug ang nagpuyo mga  balas lamang
nga di mo mailhan kon kinsa ang usa
batok sa usa

usahay dinhing lugara mapalid ang
mga abog ug patay nga dahon
mag-undok nga morag dunay angay
bahinon o hisgotan ba kaha sa
makadyot lamang


ang mga panid sa panahon dinhi
gipakli sa mga kamot sa hangin nga
walay tingog-tingog
walay gibayaw dinhi ug walay gilansang
nagmalipayon ang kinsang molabay dinhi
kay wala siyay angay nga sabton
o dalhon o bisan na lang ug
paghinumdom kon unsa untay
handomon

ang kasingkasing ko

ang kasingkasing
pagkalaagan

dili mo usab kini
mabanban
o mabasol

pagkadaghan sa
agianan
pagkadaghan
sa taguanan

ang kasingkasing
pagkalaagan
di makaapas
ang hunahuna

ang kasingkasing
pagkamalipayon
ang hunahuna
anaa nagduka

kapila ko ba ikaw ingnon

ang matood
mao kini

ikaw lang

ang tanan nga
nagpalibot

walay labot

adunay moingon
ako ang
tubag

abi nila ug ikaw
usa ka
pangutana


gibati mo ba kini
nga
ikaw lamang ang
matood

ug ang uban
nga kunuhay adunay
labot

puros lang diay
binotbot?


balikon ko kini
sa paglitok

dili ka lamang pulong
kay matood ka

ug ang matood
ikaw lamang

ang nagpalibot kanimo
kunuhay
mangilabot

apan ang matood
silang lang usab

sila nga nagpalibot
kanila
silang tanan
sila lang usab

ug kita nga
duha lamang mao
usab ang tinood


kita lamang
diha sa ikaw ug ako

busa
hawiri ang akong
mga kamot

gakson ko ikaw
kay ikaw lamang

ug ako lamang
ang kamatooran


silang tanan
atong mahinagbo

apan silang tanan
diha sa ilang pulong


litokon ug dayon
pagkahuman nato
madungog

magdungan kinig
pamahawa

sama sa usa ka
saba nga
kagabhion


abton kita sa kangitngit
mapalong ang
tanan kanato


ug mao kini ang tinood
kita usab
walay labot  kanila
nga nangahanaw

ang kahoy nga wala mamunga

kon makalantaw sila kanimo
daw ikaw nahuman na

ang tanan nilang nakita mao
nga ang imong mga dahon puros laya

ang imong mga sanga ilang gibati
nga puros na nga uga ug

nga ikaw angayan na nga putlon
unya sunugon

ang wala nila makita mao ang imong
mga gamot

diha sa ilalom sa ilang mga tiil
nga ug kon wala lang unta ang yuta

dugay mo ra unta silang gihuktan
gituok, gilikosan unya kon

dili pa unta lalom ang imong
pagpaubos

dugay ra unta nimo silang gibitad
paingon sa kinailawman sa imong

pinuy-anan, gilubong, ug dayon
gipapas nga ug dunay mangutana

kon nganong gibuhat mo kini
sayon ra kaayo nimo pagpangambot

ug walay bisan usang bunga sa
mga kahoy ang makatug-an

kabahin niini.

ug mibalak ang hubog nga pakyas

sa mga gitanom ta
sa atong
kasingkasing

sa atong mga
gitipigan nga
gugma
nga wala gayod
tagad
makabuswak

ug nakabuswak man
walay mikutlo

sa pagtak-op sa
kahayag

hangtod  sa
pagsiplit na usab niini

magtagay kita
diha sa pipila ka baso
nga gipuno ta sa  isog
kaayo nga
bino

cheers!
cheers!

kadtong unang moiyak
bayot!

kadtong di makalimot
mongoloid

kadtong mamugos
bogo

kadtong nagpakahilom lamang
ambot
sa imong lobot!

ang pangagho ni Manang Rose sa iyang anak nga adik

nakapangutana siya
kon unsang gatasa kaha
ang gipatutoy
sa irong
latagaw?

sakto man unta
kinig ginikanan

inahang maloloy-on
amahang kugihan

gipahiluna man unta
kini sa sibong tabyog
sa ilang  duyan

giawitan man unta
kini sa
inahan sa mga
kagabhion
nga mamingaw

ug nganong nahimo
kining irong latagaw?

wala kaha
masaguli ang bidbiron
kaniadto
sa gatas
sa usa ka  leon?

walay kagaw ang
atngal sa totoy sa
usa ka inahan

ug nganong nahimo
man gihapon
kining irong
latagaw?

ang kalalom nga walay utlanan

ang tinood nga lalom
angkonon ko lang kon kini dili ko gayod
matugkad

usahay
bation ko lang nga kini akong natugkad
apan sa dihang
ako nang ipatong ang akong mga tiil
ang salog diay
hangin

nagpatihulog ako sa kalalom sa hangin
gipangita ko
ang salog nga
bato

ug kon wala man ugaling
bisan na lamang ang salog nga balas

ug kon wala man ugaling
bisan na lang ug tubig

ug kon wala man ugaling
bisan na lang ug mobalik ako sa salong nga hangin

kay ania
nag-ul-ol na kining akong mga lapa-lapa
diha sa kalalom
nga walay
utlanan

sa dihang wala masulat ang pasaylo

sa kataposan ang gusto unta
nakong ipatik
mao ang
pasaylo

apan gamay na lamang
ang nahibilin sa maong papel
ug nahutdan
na usab ako ug tinta

busa
ania naglupad ako nga
bali ug mga
pako

nagsamparay ako sa hangin
ug naglibog
kon asa ang
tugpahanan

ang bungol ug ang buta ug ang amang

daghan pa unta
akong isugid kanimo
apan ayaw na lang
kay bisan ako
dili man makadungog
niining
tanan


ako usab,
daghan pa unta akong
ipakita kanimo
nga wala mo sukad
makita
apan ayaw na lang
kay ako mismo
wala man usab
makakita niini

ug ako usab
daghan pa unta ug isulti kaninyo
ania kini sila
nagpuyo sa tumoy sa akong
dila
gustong mangambak
sama sa mga pispis nga
gilaayan na sa ilang
mga salag
apan ayaw na lang
kay sa tibuok kong kinabuhi
hangtod
na sa akong kamatayon
dili ko man gayod
kini
malitok kaninyo

karon
mohangad kita sa langit
hawiran ta ang atong
mga kamot
ug mangayo
kita ug
pasalamat

sa atong hunahuna

kining lakaw usahay
nga walay klaro
pirming pangutana

asa na sab ang
sunod?
asa na sab
ang sunod?

tuod man
imong gitubag

wala kita'y tuyo
apan ayaw kabalaka
daghan
kaayo kitag padulngan
nga wa nato
sugod maadto

gani
wala kini kahumanan
kay
wala na kitay
paulian

nakita mo ba ang
suba sa
atong likod?

nabali na ang tulay
ug ang tanang
mga tiil didto
nahulog na
ug gidagit
sa usa ka
dakong sulog

lantaw sa unahan
ang balay
nga unta atong
balikan
hagbay rang
nasunog

wala na ang
babaye nga
magpaabot
wala na ang mga
nanay ug
tatay

karon
pangutana pa
kon asa na
sab ang sunod

wala na
ang kagahapon

busa mugnaon
ta ang sunod

mao kana ang
padulngan sa
tanan

naa ra kana
sa atong
hunahuna

sa F salon

dagkog kamot
ang hairdresser

ang manicurist
nangandoy nga
mahimong bisag
ms. botswana
man lang

gusto nakong
pamub-an kaayo
ang akong buhok
magulang sa
opaw gamay

di ko ganahan
ug daghang langas

ang ilang mga
mata nahugyaw
sa nga pangutana
nga walay tubag

ang kahilom gikaon
sa gabagotbot
nga hair blower

ingon ani ang
kalibotan
ingon ani maoy
akong sagbat
sa ilang
mga tinan-awan

alang kanimo kini

ingon sila
ang gipangita kuno nato
mao ang
usa lamang ka
pakpak

taas kuno
kaayo ang
atong mga
garbo

paubsan
namo kini

mahimo bang
suhulan ka namo
ug usa ka
balak
aron ka usab
mahimong
mopakpak?

alang kang Lao Tzu

sa usa ka
entablado

ako mibalak
adunay
usa dinhi ang
mipakpak

siya ang sunod
nga mobalak

sa usa ka
entablado

ako ang
mopuli sa
iyang
lingkoranan
karon

ipabati ko
usab kaniya
ang akong
mas masipak
nga pakpak

dayon unyang
gabii
mahimo na
kaming tulo
dinhi

atubangan
kanamo ang
dakong
bukid sa
Malindang

ug sa among
ibabaw
mao ang
bulan

kaming tulo
ang magtagay

kon moabot
si Lao Tzu
mahimo kaming
upat
madugangan
na dayon
ang laing
mopakpak

padayon lang

gusto nimong
moundang

kaganiha
milingkod ka
sa ilang
atubangan

gitutukan mo
ang dayag nga
lawas
sa kalibotan

samdan ang
mga kamot
daghang pangos
ang agtang
nabali ang
mga tudlo
lubong ang
aping

unsa pa bang
kasakit ang
dili mo
maantos?

hagbay rang
patay ang
imong kasingkasing
gihaya
gilubong na
kini sa
kadugayon sa
ilalom sa
baga kaayong
nagasto nga
panahon


busa
pagpadayon

unsa pa ba'y
mawala kanimo?

unsa pa ba
ang mahimo nilang
makuha kanimo?

busa
padayon
ayaw ug lingi
sa imong
gigikanan

ug mipahiyom
ang kalibotan

nagkasinabot na
kamo
karong adlawa

diha sa pagpugong

adunay gidili
bisan lamang sa paglantaw
wala may
klarong silot
apan
ikaw lang gayod ang
magbantay
kay ug masakpan ka
walay mosilot
kanimo
kundi ikaw lamang
ug busa
wala gayoy
mahiunang
pagbasol

wala ka masayod
apan sa
akong pagtungha
wan handred
ko
sa pasulit nianang
pagpugong

mibalik kos kagahapon

mibalik kos
kagahapon

nga gatiniil
bugnaw ang
mga
balas didto

katulgon ang
tayhop sa hangin
sa akong
buhok

kadyot lang ako
didto
morag kanang halok
nga kinawat

dayog dagan kay hadlok
madakpas
sa hugot kaayo nimong
gakos

wa ko mawili
sa pagbuhi kanimo
kay
angayan
lang

ang akong gibasolan
mao lamang
ang pagkamubo sa
higayon

walay lugway ang
gugma
kausa ka lang motuktok
dayong
panirado sa dihang
miabre kini
unya
wala ka

tigmo sa pagpabilin

lisod diay kining
ikaw ang mabilin
sa daghang
mga takna
sud sa
panimalay

mabantayan mo
ang baga nga
ngabil sa
imong katabang
nga nagyampungad
sa bintana
nag-ihap sa mga
nanglabay

antoson mo ang
iwon nga mga
oras
nga naglatay diha
sa abaga sa
panahon sa
kalaay

ikaw ang
pangutan-on
kon mopalit pa
ba kita ug
diwit

ikaw ang mahasngan
sa naglisngag nga
mga nawong sa mga
platong
nagbilaka sa banggera
nga wala
pa nila hugasi

kason sabton ko
ang mga
nangumbitay nga
kahago diha
sa kisame

apan ugma
pamiyaan ko kini
mubo lamang ang
panahon
aron akong
usik-usikan ang
akong
kaugalingon

dilaob

gauga ang akong
kasingkasing

ting-init na usab
sa akong
kinabuhi

ayaw paduol
kanako
sa usa mo lamang
ka paghawid

modilaob ang
akong
gamayng
kalibotan

palihog

sayod ka
nga sa usa lamang ka duslit
sa posporo
modako ang sunog
mosilaob
ang bagang uhot
nga gitapok
sa ting-init diha
sa basakan
diin nangliki na
ang yuta

busa palihog
ayaw kitkita ang
tumoy sa
akong dalunggan
ayaw
ug hunghong
sa akong
dila

ang akong dakong sayop

ang akong sayop
mao kini

nganong wala dayon
ako mibangon

nganong wala ko
dayon kadto
gisulat sa akong
palad

ania
nagkabuang na usab
ako

pagdumdum sa usa
ka paghinumdum

adunay kahayag
apan pagkahanap
lang gayod
gihapon sa angayan
kong
tan-awon

she

significant
human experience

kinsa ba kahay
makalimot

gilubong sa
hunahuna

apan sa matag
adlaw

gipukaw
sa mga kuhit
sa kasingkasing

gitagik
sa panit sa
tugas nga
kahoy

didto sa kilid
sa pangpang
gisilip
na usab ang
usa ka
bangaw

andam ka na ba?

pagkadaghan
na sa akong
nahimo
 sa akong
namugna

nagpahipi
ang kamatayon
sa kilid
sa pultahan
sa akong
kasingkasing
nangutana:

andam ka na
ba?

oedipus rex

sa dihang
gihulagway ko na
kon giunsa
 paglugit
ni oedpipus
ang duha niya
ka mga
mata

nakapiyong
ang akong tinun-an
nga puok
kaayo ug
sayal

kasukaon kuno
siya
sa tumang
kalisang

nangugat ang akong
liog
sa paghubad
sa akong
nahibaw-ang
mga
kahulugan

gihiritan ko kini
sa mga
angayang hisgotan
nga mga
hinungdan

gilakbitan ko
sa mga
katarungan kon unsa
ang nilugdangan
diha sa
pagpangita
sa mga
kamatooran

morag miluag ang
akong dughan
nga silang nakadungog

mahigmata niaanang
pagtoo
nga kon ikaw makasala
angayan
nga ikaw mismo
ang mosilot
sa imong kaugalingon

(abi kog unsa
buros diay siya)

ANTIGONE

sayod ang tanan
sa lig-on mong katarungan

gisunod mo ang sugo
sa dyos
kay sa sugo
sa tawo

bulahan ka nga
nasayod
sa maong kasugoan

ako hangtod karon
ania naglibog

morag nangitag
kuto
sa bagang buhok
sa akong
ulo

naglibog kon
unsay irokon
ug unsay
buhion

ang akong pinuy-anan

matag gabii
lahi ang akong gidamgo

dili ikaw

nagbagood ako
pagdala sa akong
bug-at nga
tanlag

anad na ako

sa pipila ka tuig
ug sa dugang pang
mga katuigan

mga panganod
abi mo
ang akong pinuy-anan

balak alang sa kagabhion

ang aping
sa kagabhion
gipulbosan
sa bulawang
kahayag
sa bulan

wa palupig
ang mga
ylang-ylang

gipahumotan
nila pag-ayo
ang iyang
dughan

naghinam-hinam
sa unahan
ang gatugsoy
nga kabungtoran

naglantaw ang mga
bitoon
gustong
subayon kon
unsay mahitabo
sa pag-abot
sa kaadlawon

ngadto sa Kahitas-an

kanunay nga sa likod
mo gayod ako
tikbason

sakit
gadugo ang akong
kasingkasing

apan kon mag-atubang
kita
wala kay makita nga
nawong sa
mga samad nga
imong
gihatag kanako

usa ka pahiyom
usa ka hisgot bahin
kanimo

gusto ko gihapon
ipakita kanimo nga
ako
nagmalipayon

ang mga sugilanon
moabli lamang unya
sa ilang mga
baba
pag-abot na sa akong
kamatayon

ipanugilon nila ang
tanan
ngadto sa
Kahitas-an

managsoon 2012

tuod man
managsoon sila

pareho ang
tinubdan

dili ikalalis
ang ginikanan

liwat sa kaliwatan
silang tanan

apan dili sila
magsoon sa
bulsa
apil na gani
ang
kusina

kami nga samdan

ang gusto ninyo
nga duha lang ka bulok

ang itom
ug puti

kami nga nagpakaisog
pula

kami ang samdan
ania

magpadugo.

kon dili ko na isulat
nahadlok ako kon unsa kahay akong
dangatan

kon wala ka nay
mabasa

unsa kahay dangatan sa kinabuhi sa usa ka balak?

si jahnn

gibalikan ko ang
akong mga tunob
kaganiha lamang
sa daplin sa
baybayon

nadungog ko
pagbalik ang

Q: As a contestant what will you do to promote world peace?
A: Ahh, (mitubag ang bayot nga tikling) ...simple, let the people be silent!

nakatawa ko

(siya si Jahn, ang nagmaestro ug math sa usa ka high school
unya part time tour guide sa Santa Fe)

mi declaim... "i see the door, i touch the door, i open the door, ayyyyyy! i close the door!"

nalingaw ang babayeng bag-o lang nabyuda
nga kuyog sa iyang best friend (kuno) nga lalaki

mihugyaw ang mga theresians batch 73
dunay usa nga morag mamatay na jud ug kinatawa

mifashion show si jahn
mikintokinto

mikatawa ang mistisong bayot nga taga davao
pati na gani ang
hilomong piloto nga kuyog sa iyang asawang
putot ug anak
nga tambok

apan dunay wala mo-react

bug-at jud dagway kaayo ang gipas-an sa
dughan

nakalimtan na dagway
ang

"laughter is the best medicine"

nga katapusang gibungat ni jahn
sa dihang gipakanaog na kini

sa gwapang
tourist guide sa bus 200035.

kaming tanan didto

usa kami sa mga
panon
nga nagtiniil sa
usa ka isla
nga puti ug
balas nga
gustong
malipay

sayod ako nga
kaming
tanan dinhi
samdan

nagdugo ang mga
kasingkasing
apan
wala kay makita
nga samad

dili  mo masalod ang
tulo sa mga dugo
nga dili
makita pinaagi
lamang sa
usa ka yanong
panglantaw

dili mo usab masulti
kon unsa ba gayod
ang kaparat niini
kay kini dili man
inasinan


kaming tanang gustong
magpakita
sa among nabungi
nga gilabyan

apan sa pagbuhat sa
ingon
ang tanan
nagtabon man hinoon
sa mga
kasubo

naghapnig ug mga
pahiyom
sama sa mga bugnaw kaayong
mga dahon
diha sa hubag nga
walay
buthanan

turismo

sud sa  ceres bus
nagpaharuhay ang
mga tawong
naghapnay sa
ilang tagsa-tagsa
ka rason
nganong
gikinahanglan nilang
magpalayo usa
sa mga
kamatooran
nga ilang mga
nahimutangan

gisul-ot ang maskara
dayog
patulog-tulog

gitabunan una
ang dili pa madawat
nga kahayag
sa ilang
paingnan

madre de dios

miawit ang mayor ug
walang hanggan
halad sa gobernador

nagbaha ang budbod
kabog
ug kamoteng kahoy

kinilaw ug sinugbang
isda

misayaw mi sa usa
ka sugbo

daghang tawo nanan-aw
galisod ang pulis ug bugaw
sa mga
batang bulingiton sa kilid
sa labat

nga nagbuyag sa mga dato
gamhanan
ug mga sikat

alang kanimo nga nahimutang sa samang kahimtang kanako

unsaon ba pagbungat ang pulong
nga makapatay
kanimo?

nahibawo ako sa maong pulong
usa lang
kini

ugma, sunod ugma,
kanus-a ba?

pasayloa ako apan dili ko pa kini
mabungat
kanimo


dili sa ingon nga ang akong atabay
napuno na

ug wala nay kabutangan ang
dakong
tadjao sa akong kalipay

dili pa andam ang akong ngabil sa
paglitok niini

ang akong baba miungot ug ang akong
dila
miuk-ok ug ang akong mga ngipon
mikagot

apan sama sa mga miaging adlaw
ang akong ikahatag kanimo mao lamang gayod ang
usa ka hilom kaayo
nga pahiyom sa sayong kabuntagon

bag-ong mando sa kasingkasing

kay unsa bay pulos sa mga pulong?
dili kini makahaplas sa piangan nga
dughan

dili kini makahupay sa gibali nga
bukog
sa usa ka kapakyasan

biyaan ta una siya
diha sa iyang kaugalingon

ang iyang pag-inosara
mao ang tambal sa iyang
samdan nga
kasingkasing

lunsay nga balili sa iyang
katulugon

ang tinood nga higala niya karon
mao lamang ang iyang anino

ihabol una niya ang bugnaw
nga kangitngit
sa iyang kagabhion

pamation niya ang tambag
diha sa kamingaw

sa dili madugay
makaplagan ra niya ang kusog
dili gikan kanato

siya ra ang magtultol sa tinood
nga dalan nga iyang
paingnan

dili kini gikan kanato
gikan kini sa bag-ong mando sa iyang
kasingkasing.

adlaw ug bitoon

ikaw ang adlaw nga bag-ong misilang
sa akong panglantaw

gihangad ko ikaw
dili ka matutukan sa imong kagamhanan

layo ako kaayo kanimo
ug wala ka makaila kanako

dili mo matugkad ang bation sa
kalay-on

ang mga luha sa kalayo
dili mo makita sa kakusog sa imong kahayag

diha sa langit
ako ang usa usab sa daghan kaaayong mga bitoon

hari ang pagtagad nila sa imong kadul-on
ang akong gahom anaa sa kalay-on

nagmaskara nga swerte

ang pagkagusto maoy
naghatag ug sakit sa imong ulo

gusto man god nimong kab-oton
ang langit pinaagi lamang sa kaligdong

gikataw-an ka kay ang imong mga kaatbang
tag-as man ug mga kuhit ug hait ug mga sanggot

sila ang nakakuha sa imong nagustuhan ug duro nilang pangatawa
kay ikaw anaa : nagtanga, gusbat ang nawong, gipaningot ug hagkot sa kapildihon.

naghinuktok ka, nahiubos, nasakitan, morag gisudlan ug tuyom ang imong dughan
apan usahay moabot ang dyotayng kahayag diha sa imong mga mata human nahurot na ang mga luha

nanamin ka
pagkaambongan mo gayod gihapon diha sa nawong sa usa ka ligdong

pagkamalinawon sa imong mga mata kay wala na ang kisaw sa kabalaka
wala matumpag ang imong integridad
wala makuhai ang imong dignidad

ang swerte usahay nagmaskara
busa wa nimo maklaro siya.....

alang kang (unta ) chief justice carpio

nakatawa ko nga nakakita kanimo nga nabiyaan
sa eroplano

namula imong nawong
gipaningot ang imong liog sa kapungot
namugnaw ang imong mga palad sa dakong
kahiubos


kitang duha na karon ang dungan nga nabiyaan
ako wa nay gisulti pa
gipunit ang akong karga dayog pauli sa amoa

ikaw nagpabilin pag kadyot
dayog pakita sa imong kapungot
sa mga nanglantaw
nga wala kasabot kanimo
kon mokatawa ba sila
o mapungot ba usab
sama kanimo

kabalo kong di na ka ganahan
nga mokaon sa imong panihapon
manglood ka tago sa imong lawak
basin ganig di na sab ka
mamahaw pagkaugma


gikan na ko diha
di lang kay kausa lang ako nabiyaan
ikalima, ikaunom ug sa sunod tuig
basin moabot na ug ikapito

naanad na man ko anang mabiyaan
wa na koy gibati
wa na ang kasakit, kapungot, kahiubos

gani karon malipayon ko
maayo gani kay wa ta marobredo

diha sa dughan sa mga hoyohoy

nagkuyog tang duha
sumala sa gamayng kahayag

dili nato mahalog kaayo ang kangitngit
mawala ka

gisabotan na lang nato ang paglantaw
sa pag-ilog sa mga kilum-kilom

nindot tan-awon ang panaghagwa
sa kahayag ug kangitngit

daghan tag maaninaw
makapanghinuklog ta sa atong binuhatan

ako nagpabilin sa akong pagkaako
apan ikaw usahay kalit lang nausob

wala na ako mahadlok sa mga nangawagtang
kon madungog mo lang ako sa akong pag-inosara

makat-unan mo usab kon unsa ang hinungdan
nganong ang tawo makiglantugi man usahay sa iyang kaugalingon

nganong magpalaban kini sa mga taghoy
nganong magpauraray kini sa dughan sa mga hoyohoy

sud sa imong kasingkasing

hapit na ako
mahimong sama kanimo

pila na lang kaha
ka adlaw?

managlahi kita
apan aron mahikalimtan

ko ang akong kaugalingon
kinahanglan

mahimo kitang managsama
hapit na kini

pila na lang kaha ka
adlaw?

pait ang akong
pag-inosara

asgad kaayo ang
akong pagkagawasnon

gusto akong
mahisama kanimo

usa ka bata
nga nagdula sa
tunga sa kalsada

wala ang kahadlok
nga maligsan

wala ang kalisang
sa umaabot nga
kamatayon

kalimtan ko ang
akong kaugalingon

biyaan ko ang akong
pagkahamtong

diha kanimo
sud sa imong kasingkasing

sa ako unyang pagpahawa

gisayangan siya sa akong mga
adlaw

ang tubig sa akong mga kamot
gipatulo nako kuno sa yuta

wala niya makita nga ako nagsabwag
ug mga buwak sa agianan

wala niya masayri nga gisabod nako
ang mga lugas diha sa mga tabunok
nga kalibotan

kon makita na niya ang mga nanubo
kon magitib na ang mga lugas diha sa
nangaliki nga yuta

mao na usab ang akong pagpahawa
ug sa dihang wala na ako

diha pa niya mabati ang kainit kaniadto
sa akong mga kamot

diha pa niya madungog ang mga awit
nga gilup-itan sa gihapnig nga kahilom

sa ilalom sa mga bato
sa likod sa mga dahon

sa kanunay

ang puting alibangbang
sa kanunay
mobalik sa kabuntagon
samtang
anaa pa ang mga yamog
sa dahon
sa gumamela

makanunayon ang pagtugpa
ug ang
pagkauga
sa mga dahon makanunayon
usab
diha sa pagtumaw sa
adlaw

dili masipyat ang
pagbalikbalik sa mga
panghitabo

hangtod mawa ang
alibangbang
hangtod mamatay ang mga
dahon
ug maugkat ang mga gamot

magpabilin ang
adlaw
magpabilin ang
kanunay


walay pagkatapos ang
pag-antos ug ang pag-alim
bisan
pag mahurot ang
mga ngalan ug
mga panumduman

kabahin sa buwak ug sa alibangbang

kon dili ko na isulat
nahadlok ako kon unsa kahay akong
dangatan

kon wala ka nay
mabasa

unsa kahay dangatan sa kinabuhi sa usa ka balak?

ikaw ang alibangbang
ning balak nga usa ka buwak lamang diha sa sanga sa akong mga
pagbati

sakto na nga ikaw
mutogdong sa makadyot
dayon nimong
lupad sa mga panganod

mahulog ang buwak
ug ikaw
usab mahilis diha
sa lalom kaayo nga
pagkaasul
sa langit

awit diha sa awit

karong gabhiona
pamation ko ang awit
ni J.

Giampo ko
ang kaanindot
ang katahom

giampo ko ang
katahom diha sa usa ka
paghikalimot

giampo ko ang kaanindot
sa usa ka
pagsugod

karong gabhiona
wad-on ko ang ngalan
sa kinabuhi

buhion ko kini
puya sa usa ka unang uha
diha
sa putli nga gugma


wala ako'y lawas
usa lamang ako ka
maanindot nga hunahuna

pagkatahom
kon ang makita mao na lamang
ang awit diha
sa awit

sa mambucal

naamgohan nako
ang katungod sa mga gangis
nga matulog sa ilang
balay nga
dahon

ang mga kwaknit
nga nag-unot sa mga sanga
diha sa
ilang binali nga kalibotan
malipayon
man

ang usa ka gamay nga puting
alibangbang
naglutaw sa hangin
walay kuyog
mibatog sa antuwanga nga
puti
ug nahanaw sa tumang
kahayag

ang kusog nga panaw
sa mga sapa
usa ka awit

ang mga bato nga dagko nga
kon silay pasultion gikan sa dakong
tiyan
sa bulkang kanlaon
nagpakita sa ilang mga baroganan


pagkangitngit sa kagabhion
sa dihang
mipatihulog na ang mga ulan

gihumol ko ang akong lawas
sa init nga sapa
gihigop ko ang ginhawang
asupre
sa tiilan sa dako kaayong
bukid

gipiyong ko ang akong mga
mata ug namati ako sa gisugid
kanako
sa tanang atua didto
nga nagpalibot kanako

ang mga kahoy sa lanite
ang mga nangapyot nga kulaknit
ang mga nahikatulog na
nga mga kalaw

midaplas sa akong aping
ang kabugnaw sa kagabhion
samtang gisamsam sa akong lawas
ang kainit
sa sapa nga maoy nahimong
tiilan
sa kanlaon

ang atong tagoanan

aduna kitay lugar nga tagoanan
walay nahibalo niini

kon moingon sila nga ako nawala
kabalo ka kon asa ako pangitaon

ang gawas lang ang ngitngit
lamdag ang sulod niini

lingin kining atong tagoanan
naa sa ilalom ang pultahan

magpabiling bukid ang atong
panagkauban

diha ang sa kahilom ang atong
panagsabot

mingaw kining dapita
gusto natong kab-oton ang kalipay

samdan ang atong mga kamot
piang ang atong mga tiil

magpabiling mingaw kini
hangtod sa atong kamatayon

kining atong giabtan
mao ra usab ang atong gigikanan

kalipay sa tago.

sa pagkakita ko sa imong larawan
gisulti diri kanako ang

akong kamatooran
kaniadto gitabonan ko ang akong mga

mata ug dalunggan
dili pa ako andam gibali ko ang

unta angayan nga ipadayag sa
adlaw apan dili ko pa kini madawat

gaantos ko sa pagbunal sa akong
kaugalingong kamot

sa pagsagpa sa akong aping
sa pagsamad sa akong kasingkasing

gisipa nako ang akong tiil sa akong
tiil apan hangtod ba kanus-a kining

kabuang sa kaugalingon ngadto sa
kaugalingon? ang paglingo-lingo

naghatag ug sakit sa akong liog.
gilantaw ko pag-usab ang imong larawan

nakalipay kini kanako
mora bag nahimo akong kamatooran

nga hangtod karon dili ko pa gayod
malitok bisan diha sa usa ka pulong man lamang

sakto na nga ako nalipay diha sa tago
igo na kana kanako.

sphinx

magting-iyak man
ug tingkatawa

magpabiling magpahipi
ang akong pagbati

diha kanimo
gipili ko ang di mo pagkasayod

kon mahibaw-an mo
ikamatay ko kini

walay asgad ang mga luha

diha sa akong pag-abot
gitagbo ako sa kalibog

wala ako'y lingkoranan
magtindog ba ako sa

tibuok kong kinabuhi?
adunay bitoon ang matag

usa kanato ug akong
gikab-ot ang alang kanako

walay sibo nga sapatos sa
akong mga tiil

walay baso ang akong
tubig ug walay kutsara

ang akong usa ka plato
busa nakahukom ako

nga kining lugara dili
angay kanako

sa usa ka pangandoy
gihatag kanako ang

gikahadlokan sa tanan
ugma damlag

adunay moiyak alang
kanako apan

sa akong pagdali nga
makabalhin didto sa

akong ginadamgo
wala na akoy madungog

pa nga bakho ug wala nay
asgad ang mga luha.

ang tinood nga mamati kanako

ang tanan kanako
kahaw-ang

adunay akong gisul-ob
apan wala ako'y gibati

gipamulong ko ang
wala nako gipasabot

ang tinood nga mamati
kanako dili motubay

ang kamatooran
kanako wa ko sukad

gipamulong wala ako
mamasin nga imong

masabtan busa
gilat-angan nako ang

mga sakto ug mga
kasaypanan.

diha sa kangitngit

kay gihigugma mo pa man gihapon ang
kangitngit

ako nga nagpuyo sa balay sa kahayag
mogawas

kining akong baba andam nga mokaon
sa bulan

aron ihatag ko kanimo ang kangitngit
ang kagabhion ko unya
ihalad ko usab kanimo

dili na magtagbo pa ang atong mga dalan
apan pangitaon ko ikaw gihapon

kon mahimo kan-on ko usab ang adlaw
ukiton ko ang mga bitoon

ug diha sa kangitngit
taposon na usab nato ang tanan

sa pag-abot sa tukmang takna

kon moabot na ang takna
ang duha ka kamot sa orasan
dili mo
magakos

unsaon mo ba pagpuyok ang
kahayag aron
unta kini magpabilin sa
imong palad?

ang kamatooran dili mo mailad
ang tinan-awan niini
deretso sa
tunga sa agtang

hapiton ka
ug dili ka mokuyog
dagiton ka sa iyang mga pako
ug ang iyang mga kuko
motaop sa imong
kasingkasing

magtulo ang dugo
sa mata sa langit

ang adlaw magpabiling
isog sumala sa ngalan sa
tanang katawhan

mamakak ko

mamakak ko
aron dili ka moiyak

tindugan ko ang akong
tanang mga bakak
aron magpabilin ang imong
pahiyom

apan asa kutob kining tanan?

moabot na ang panahon
sa pagpangahulog sa mga dahon

sa pagtak-om sa baba sa
kagabhion

unya makat-onan na
dayon nato ang paghigugma
sa tumang
kahilom

sa paghipos sa atong mga tunob
sa pagpapas sa atong
mga pangagho

kadtong nasayod na sa iyang kamatayon

pagkadako sa
dag-om

kusog na ang
ulan

mibunok

mikilat
naglinti ang
kalangitan
midalugdog
mibaha

adunay nabasa
adunay wala na makurat
wa na modagan

kaparotan

sa kataposang hunat
walay pulos ang tanan

kadtong imong gibuhat
kadtong imong gitukod
puros gusbat
karong puros tipaka
puros kahoy nga pinutlan
na lamang

kadtong imong gipangandoy
nga nangatuman sa
tumang pag-antos
wa baya gayod pod makalipay
imong gibiyaan
wa na handoma
bisan sa makausa

kadtong imong gitigom sa pipila ka
tuig
karon imong giwaldaswaldas
kay kining tanan nga imong nasikop
sa imong palad
wala man diay tuod
gamit

nagliraw-liraw ang imong mga mata
nahupyak ang imong aping
dunay tipak ang imong bagolbagol
nauga ang imong utok
miliki ang mga kubal sa imong lapalapa

sa kadugayon sa mga tuig sa imong pagtigom
sa pipila ka sapaw sa imong paningkamot
walay pulos ang tanan

ang dakong balay nagpanghupaw sa kimingaw
ang nataran usa ka dakong lawod sa kahaw-ang
ang kwarta nangahimong tunok sa imong tilaok
ang tanan nga anaa kanimo
nangahimong abog sa imong panit

nakaligo ka sa dakong ulan sa kabugnaw
mikorog ka ug gustong modagan palayo ning tanan

ang bisan kinsang mobasa nga anaa pa diha sa balay sa pagpangandam
ug pagpangandoy
molingiw
manghiwi
dili gayod moyango kay sa iya pang pagpaingon didto
daghan kaayo siyag makita
diha sa kagwangan sa iyang mga hunahuna
ug sa iyang pagpanghambog nga nasabtan niya ang tanan
matagboan na usab niya ang
bangis nga higanting irong buang nga mopaak kaniya
dulot sa unod ug pag-id sa bukog
paingon
sa nabantog na nga
kaparotan.

ang panag-ipon sa sawa ug manok diha sa hawla

usahay makaingon siya
mahimo diay nga mag-ipon ang sawa ug manok diha sa usa ka hawla

ang sawa dili kamaong mokaon ug patay
ug ang manok aron walay daotang mahitabo kaniya

sa matag adlaw nakat-onan ang arte
sa pagpapataypatay

kon makatulog na ang sawa sa kagutom
diha na magsugod ang kasabaan sa manok

manawag kinig panabang sa bisan kinsa
nga molabay
bisan ug pareho pa kinig baho ug itsura sa sawa
nga sa pipila katuig
nahimo niyang kadulog.

unsa ba'y nanghitabo sa mga kaminyoon ni Figaro?

ang una
maayong pagkalagapak

ang ikaduha nahimong duha ka mga
bato sa disyerto
namati sa paglapos-lapos sa hangin
nga mihigop ug balas
matag oras

ang ikatulo mas kurat
nahimong usa ka lapad kaayong dagat
milunok sa usa ka dakong barko nga daghang pasahero
mikilaw sa ilang mga syagit ug
panabang

dayon niyag pista sa bibo diha
sa kalapad nga
kahilom

aduna pa'y gipaabot nga ikaupat
ug ikalima

kon gusto kang masayod
andama una ang imong kaugalingon

sa adlaw sa pagpanudya

naghulip
ako sa mga nagising banig

gitapakan ko ang
nga kinitkitan sa
bagtok

ang usa ka kalderong
tinolang diwitdiwit
nga wala makaon
ug gilumutan na
sa kabaho

ang mga momho sa luto
nga nalamugan sa binilin sa
mga ok-ok

ako sa kanunay ang
nanglabay niini
ako sa kanunay ang
nanarapo

aron ang banggera malimpyo
aron ang lamesa
mosinaw

wala ako'y ipamatuod

pagkahuman niining kahapsay
ang imong masundan mao na lang gayod
ang tumang
kahaw-ang

wala'y pulong nga magpabilin sa
salog
ug ang pultahan
magpabilin gihapon sa iyang
pagkaamang

apasumpay

gibalik-balikan ko ang
dalan

sa akong pagkawala
ug pagkalisang

hangtod nga ang akong
tikod napudpod

hangtod nga ang akong
kiting wala na mobagting

gikuha ko ang tanan nga
akong malimtan

mikaratil ko ug dagan
aron pagpangita sa bag-ong

dalan ug dili na gayod molingi
balik pa sa akong

gigikanan hangtod na kini
sa akong ikamatay

diha sa tinubdan sa
wala pa nako matugkad sukad

nga kalipay kuyog sa
karaang mga anay.

tambag kang soledad

kon gusto nimong mauli
ang nabuak

buk-on mo una pag-ayo
ang tanan

ang usa ka bildo
pulpugon mo pa kini

kon masamad ka
mas maayo

kay kon siya mobadlong
kanimo

ug unya magdali-dali
ug pangita sa


tambal sa imong gadugo
nga tudlo

pwes andam na ang tanan
sa usa ka

pagtapak sa usa ka
tinooray nga pagsumpay

sa naputol nga kadena
nga lima ka buwak

ang dako kaayong kahoy

ang taas ug dako
kaayong kahoy
mahimong takbason nimo
sa iyang kiliran
mapahak kini
apan wa kay mabating
agulo
sama sa usa ka tingog
sa haguros
sa hangin
bisan pa ug
nasakitan kini

mahimong imong tawgon
siya
nga talawan
ug balikbalikon mo kini
sa makadaghan
aron unta siya maulawan
apan bisan ug
nadungog pa kini niya
ugiya kining ikahiubos
o ikasuko ba hinoon
wala ka'y makitang
timailhan niini

sa iyang pagkahabog
pagkadako ug
pagkabantogan
makita niya ang tanang palibot

ang mga agianan sa suba
ang mga gisalagan
ug gitugpahan sa mga langgam
ang gilikosan sa mga bitin
ug ang ilang gitagoan
ang mga gisabsaban ug
gitunaan sa mga kabaw
ang gidaganan sa mga kabayo
ug ilang gipasilongan
ang gilanaban sa mga baha
ug ang gibandahan sa mga
sulog
ang giawasan sa mga
suba ug ang giughan niini


ang mga balay nga nanagtapok
sa kilid sa bungtod
ang giawayan nga mga yuta
ug ang gipakamatyan sa
mga nanag-angkon niini
ang mga gisunugan ug ang
mga gipangtamnan
ang mga gihawanan ug ang
mga gipangbiyaan


ikaw nga nanghimaraot kaniya
wala naman gani niya maambat

pagkagamay mo
aron ka iyang dungawon
sa ilalom sa iyang mga sanga ug dahon
sa kalig-on ug kadagko
sa iyang mga gamot
ang imong pagtikbas kaniya
dili na kana niya
maambat

ikaw mora na lang
ug usa ka alom diha sa
agtang sa usa ka
sulom

Giatay, ...wa man lang mawili!

sa akong pagbiya
dili ko gusto nga ikaw lang usa
diha
sa kilid sa pultahan
magpatulo
sa imong
mga luha

dili ko gusto nga
malimtan mo ang
paghilam-os
sa imong nawong
ug pagpanudlay
sa imong buhok


dili ko gusto maghibi
ka
sa akong pagbiya
unya

gusto ko nga
malipayon ka
sama sa
usa ka
bata nga magpaabot
unya sa pagbalik
sa iyang nanay
nga magbitbit
ug pan nga
monay

gusto ko nga aduna
ka untay
bisag gamayng
tugon

bisan na lang ug
panghangyo
kanako nga unta

mobalik ko
bisag usa na lang ka
minatay

mga nangasunog nga pulong

panahon na nga magtapad ta,
hilom ang atong mga kamot
duyog sa awiton unta sa
pag-abot sa kataposang oras
sa atong panagkuyog

miabot ang ting-init sa atong bintana
walay bagotbot
walay misupak

ang mga tuko sa kisame
walay kasuko sa mga
lamok nga
nagsinamok
sa gamayng kahayag

gipangayo ko kining higayona
giwakli ko ana ang akong naandang
gimbuhaton

nangayo ako kanimo
ug pasaylo
tupad sa tumang kahilom

palongon ta una ang
kahayag nga gisulayan
ug hatag sa
mga nangasunog tang
mga pulong

kaminyoon

nagsugdan nato kini pinaagi sa
pagdagkot ug kandila

apan dili lamang kahayag ang atong
gipangita

gidagkutan ta sa kandila ang
mga sulat

ang mga sagbot kuyog niini
aron makamugna nato ang usa ka

dilaab sa usa ka sunog
kay diha sa sunog makita nato

ang kamatooran sa usa ka kalayo
wala kita managan

wala sad tay katagoan
misungsong ta sa kalayo

hadlok silang tanan nga kita
mapaso ug maugdaw

wala
ania kita sa kalayo nabuhi

mibaga apan wala
masunog

napaso man gani apan
dakong buhi

ug sa gihapon nag-ihap
kita sa atong mga ulat

dayon natog lakaw
padulong sa laing wanaw

makakaplag

sayod ako
ning akong
pagkawala

dili mahimong
ako ang mangita
kanako

sayod ako kon
asa nako pangitaon
ang akong kaugalingon

mao kana ang
lugar nga akong tagoanan
nga sa kadugay
sa panahon
di gyod nimo
mahibagan

sayod ako ning akong
pagkasaag
gipangandaman ko kini
giatiman
gikahinaman pag-ayo


mao kini ang akong
gipangita
ang akong pagkasaag
sa pipila ka
hugna

nindot dinhi
bag-o ang tanan
ang mga talan-awon
karon ko lang
hinuglogon

wala'y hawan nga dalan
labong ang kasagbotan
ihalas ang mga adlaw
wala pay ngalan
ang kinaiyahan

mao kini ang akong mga
adlaw
nga wala ako
sa imong
mga laraw

sa dili madugay
ning akong pagkasaag
kinsa bay masayod
nga ako
makakaplag?

lala

sa paggaray ko
ning mga
pulong

milantaw lang
ako
sa akong naandan
sa akong
agianan

gipakaon ko
ang
dupong diri
kanako

karon
pagpalayo
na kanako

lala kining
akong
sikma

gakalayo kining
akong
ibuga sa
bugnaw
ug gauga tang
kalibotan

balakero

sa usa lang
ka silaba
tukuron
mo ang
lawod sa
dagat

lalom
kaayo

sa usa lang ka
ginhawa
buhion mo ang
patay

mobakod siya
sa usa ka
pahiyom

pagkaanindot
pagkalamian
gayod.

paaron-aron

tan-awa kining atong hulagway
sa didto ta's Kuching nagpalagaylay
haskang dug-uta morag sumang
haskang pilita didto's Jagna

kitang duha siging likitlikit
morag bagtok siging kitkit

kong tinud-on, sus sabadiha
paaron-aron ka baya!

gugmang mini

gusto nimong ipasalig
nga unta ang tanan bahin kanato
nahitabo ug mahitabo tungod
sa gugma lamang

apan sayod akong dakong
binotbot kana

sayran ta ka

di ka mohatag ug ipalit ug pirit
di ka mangambat kon duna bay bugas
o kagasgas sa kusinang balas
walay sabon para sa mga bulingon
wala say asin alang sa mga pamasin
walay asukar ang imong pagarpar
walay suka ang imong sungka
way mibuswak ang imong mga buwak


kay matod mo unsa bagoy labot sa gugma
nianang mga butanga?

ah basin ug mini ang imong kwarta
apil na ang imong gugma

diha sa pagbudlay-pangitag kalipay kanunay

sa matag karon ug
unya

sa pamasin diha sa
mga usahay

maayo 'gurong
mopahulay una
usahay
diha sa usa ka
pagtalidhay

o kaha ba sa
pagtinalikdanay
daklit dyutay

ning atong
pagbunlaybudlay kanunay
sa pagpangitag
kalipay

har·um-scar·um

mitungtong
sa pangpang

mipatihulog
dayon sa
hangin paingon
sa dagko
kaayong bato
sa tiilan sa
dakong bukid

ang maong
langgam

gamayng isda sa dako kaayong aquarium

pagkadako gayod sa gamay kaayong isda sud diha
sa gamay kaayong
aquarium,

pagkagamay kaayo sa dako kaayong isda diha
sa dako kaayong aquarium

sa dihang gitambog kini
sa dako kaayong lawod nga naghilomhilom
diha sa lapad kaayong dagat

ang akong amigong naghunahuna nga siya si Narcissus

akong gikoreksyonan ang insik nga upaw
sa iyang dila nga yungit

"dili na narcism,
narcissism na
kay gikan na sa root word nga Narcissus"

apil si insik sa mga
mipilit sa salamin
sa usa ka
tin-aw
sa usa ka gamay kaayong lam-aw
diin ang isda gikuhaan ug
katungod sa
pagkisaw

usa siya sa mga
nabihag sa kaanyag sa iyang
kaugalingon
gisuyop siya sa
iyang nawong

gilitok na usab niya ang
maong pulong

"Nar-cis-sism"

mora bag karon pa niya nailaila ang
iyang kaugalingon

(sa iyang pagpunay ug haploy sa iyang
lapoy nga tumoy
nga wala pa intawon katilaw ug
syomoy)

sa iyang paglikaylikay sa usa ka pagpakiglambigit
nga unta mopaingon sa usa ka panag-uyab
panaghapwag o
unta sa usa ka malipayong kaminyoon
sa usa ka tul-id nga
direksyon)

"dili para nako kanang mga butanga"

"ayaw kog pangutan-a
kay sayod ka kung kinsa
ako ug unsa ako,
kinahanglan ko pa ba kanang
ilitok kanimo?"

mao kana ang iyang mga linya
sa kinabuhi
tuis, balikog,
apan siya mismo ang nakahibalo kon
unsa ang tinood
ug unsaon ba kini niya
pagpatunong sa umaabot nga mga katuigan
sa pagpasebo
diha sa usa ka ganghaan
ug paglusot
sa kataposan

sa panahong siya
na lang usa
kon mag-edad na siyag otsyenta
diha sa lawak
nga iyang giwiliklikan sa iyang
mga agua de (bendeta?)
sa mga nanapot nga mga
espesong buling
sa gatas-gatas nga mga
mata sa tiki
o kaha
kagid

sa mga patayng baki
nga nakalabira diha sa
ilalom sa iyang katre
sa mga kagang

nga nakasulod didto
sa butanganang sa iyang
mga bulingon nga medyas ug
brief

unya di na
kamaong mogawas

nangalangkat ang
mga kuyamoy
naabri ang balayan
nakaging ang
mga hasang

sa mga tabitabi nga iyang nahagdaw
nga iyang gihatod kanamo
apil ang usa ka pahimangno nga
unta ato lang kadto
ug dili na angay pang mahibaw-an sa uban

ang lawak nga gitak-om ang baba sa pultahan
nga gipilo ug gihapnig ang mga dila sa mga habol
ang mga bintanang wa kamamilok
tagad
sa dihang gibunalbunalan, ug gituoktuok niya ang kaugalingong
kaulag

wa kausbong
kay natikalbong

ang biga ni B.

Taman lang intawon sa
internitan ang biga ni B.

Humag download ug lantaw
sa iyang paboritong
pornographic site

Dayong palit ug adidas
nga isawsaw sa halang kaayong
suka nga gipidyatan sa
pulahong
siling bisaya

iparis sa duha ka puso
ug usa ka bugnaw kaayong
coke

dayog panira sa iyang kwarto
himas sa iyang dughan
ug pus-on

unya pagkahuman
makatulog dayon

sa usa ka yano nga panihapon

ang tanan sama sa imong kasagarang makita
matapos

ang tubig sa baso sa pipila ka adlaw mawala
dili ka matingala

ug sama sa pagtapos sa pagligid sa usa ka bola nga
lambo

o hikot makita mo ang hinungdan sa usa ka sudlanan
sa usa ka sanga

ang mga kabalaka mga usik nga momho lamang
nga bisan ang mga iro mag-ilog sa pagtukob sa matag

lugas nga unta ipanghatag na lamang sa nauga nga
yuta

nasayod ka ba nga ang mga katawa sa mga bata mobalik
sa makadaghan sa atong gigikanan?

kinsang sinelas ang naputol sa kusog nga dagan? ang imo
ba kadto?

kinsang utong ang nahurot sa mga shatong? ato ba kadto?
kinsang balaybalay ang giuyog ug kinsang mga lata ang

nangatumba? ang ato kadto, apan kanus-a lang ba kita
nagmahay niini? gihandom ta kini sama sa usa ka larawan

nga mialim sa mga samdan tang kasingkasing nga mihilot
sa mga piang tang kumingking

sama usab kini sa atong gitawag nga tininood nga pagpakabuhi
wala kini kalainan sa dula-dula sa dakpanay sa mga bata pa kita

wala na ang kabalaka ug kahadlok kay sayod kita nga pag-abot
sa takna nga kita tawagon ni nanay ug tatay mag-alirong kita

sa lamesa nga atong talad-kan-anan ug didto hiusahon kita sa
usa ka gamayng lampara sa usa ka yano nga panihapon.

walay manirado walay mangabri

karon nga nakita mo na ang tanang
makita
nga nabati mo na ang tanang mahatag nilang pagbati

karon nga nakaplagan mo na ang mga nawala
natilawan ang ilang natilawan

unsa pa man ang sunod nga angayng mahitabo?

mananap, tawo, diyos?

kalibotan, langit, tawo?

abog, unod, bukog, ispiritu?

motoo ka ba kanako nga ikaw paingon ngadto sa imong dili pa gayod matoohan?

ang mga ang-ang dili magpabilin nga mga ang-ang
sama sa naandan, moabot ka sa usa ka pultahan ug imo kining ablihan
aron mosulod ka sa usa ka lawak arong moabot ka na usab sa usa ka bintana

aron makita mo ang gihanyag sa mga bintana
kadtong dili na maabot sa imong mga mata
kadtong dili na mahikap sa imong mga kamot
kadtong dili na malitok sa imong mga ngabil
kadtong dili na matugkad sa imong hunahuna

dili ka makaingon nga karon dinhi na lamang ako kutob
ug busa ipangumusta mo na lamang ako kanila

dili ka dinhi kutob kay sama kanako kining atong mga kamot ug tiil
kining atong mga panglantaw
mao lamang kini ang mga sinugdanan
sa lain na usab nga ang-ang sa lain na usab nga pultahan
sa lain na usab nga lawak
sa lain na usab nga mga talan-awon nga ihanyag kanato sa mga bintana

walay manirado, walay mangabri.

ang mga makabungkag sa talan-awon

nagpauyon-uyon ang huyang nga punoan sa
amor seco sa hangin

dili nimo makita ang kanindot niini
sa duol

kon mosaka ka sa punoan sa manga
ug molingkod ug tarong dayog lantaw sa ubos

kon mabati mo na ang tayhop sa hangin sa imong buhok
makita mo

ang gitagoang kamatooran niini
mas maaninag mo kini diha sa kalay-on

kay ang kadul-on maoy hinungdan sa pagkabungkag
sa maong talan-awon

tulo ka katingad-ang pulong

kon akong litokon ang pulong nga Ugma
ang unang silaba gitag-iya na sa Kagahapon


kon akong litokon ang pulong nga Kahilom
giguba ko kini

kon akong litokon ang pulong nga Wala
Gipahawiran nako ang wa mahawiri sukad.

Three Oddest Words

When I pronounce the word Future,
the first syllable already belongs to the past.

When I pronounce the word Silence,
I destroy it.

When I pronounce the word Nothing,
I make something no nonbeing can hold.

Wislawa Szymborska

kabahin sa matag-adlaw nga kahaw-ang

 

ang tanan nga dili unta angay nga mahitabo
sama sa pag-abot sa sayong kagabhion
dili na angay pang litokon

sa makadaghan ako lamang kining gilantaw
hangtod nga kini napapas

sa matag tipak kangitngit gipiyong ko ang akong mga mata
andam sa pagtagbo sa pag-abot sa pagpilok sa  dyutayng kahayag

ang matag kahayag gihimo ko kining usa ka buluhaton
gani
gipadaghan pa nako ang mga angayang buhaton
gipabug-atan, gipalapdan
gipilopilo, gilikitlikit
sama sa mga habol, sa mga gipamutang sa mga bakat
ug bukag
sa mga dahon sa buyo
sa mga tabako ug budbod
aron lang unta dili nako mabati ang mga nagkamang nga kahaw-ang sa
molabay nga mga oras
sa akong mga panit
sa abaga
ug sa akong mga tudlo

apan ang kahaw-ang madinumtanon
wala ako kalimti niini
kanunay niya akong gisunod-sunod
bisan asa akong dapita

gipadpad ako sa hangin didto sa habagatan
nag-atang na kini kanako
sa mga kakahoyan nga gilangkatan sa ilang
mga dahon
nga gibalian sa ilang mga sanga

mitago ako sa mga panganod
apan ang kahaw-ang nagpaabot na kanako
didto isip usa ka dako kaayong dag-om
nga andam ng nga mopabati kanako kon unsa
kakusog ang ulan
kon unsa kini ka bugnaw
kon unsa kini kasakit
sa matag lusok nga iyang ituslok
sa dughan sa bukid ug dagat

mipatihulog ako sa dakong lawod sa dagat
mitiglom sa salog nga balason, batoon  ug mamingaw
apan ang kahaw-ang
nahimong usa ka ngiob
nga nahimong balayan sa akong
tinagoang paghandom

usahay gusto kong tugkaron ang tanan
ilailahon ang akong kaugalingon
kutkuton ang akong kagikan
kon kinsa ba ang akong mga katigulangan
kon kinsa ba gayod ako
ning panghitabo sa akong kalibonan nga kalibotan

nakapangutana ko, namasin
ako? dili ba kaha ako ang kahaw-ang mismo?
ang akong ginikanan? dili ba sila ang magtiayon usab sa kahaw-ang kaniadto?
ang akong Bathala? dili ba usab siya ang
Bathala sa Kahaw-ang?

kon maglinti man
o maglinog
ug kon ako ig-on ug ako moliki
ug masunog
kon ako tunlon sa yuta
ug iluwa

nganong dili ko ba kini
dawaton sa maayong pahigayon?

kay unsa ba usa'y pu's sa kinabuhi
sa matag adlaw
kon ang tanang moabot mao lamang ang
mga kagupa sa kahaw-ang
nga kon imong tutukan
walay mga mata
walay mga baba
ug wala usay mga dunggan.

ang akong kahadlok

 

sayod ka nga dili ako
makadili sa pag-abot sa
mga sugilanon sa
kasakit

isulat ko gayod kini
sa matag buntag

kon dili ko kini isulat
sayod ka ba kon unsa ang
mahitabo kanako?

kon wala ka masayod niini
nan
sultihan ko ikaw kon unsa
puhon
ang mahitabo kanato

ayaw pagpalabi nianang imong
kahilom
dili ko usab gusto nga kana
akong tugkaron

nahadlok ako sa umaabot
ang kisaw niini
baya makapanglibawot

ang akong bag-ong nakat-onan

 
sa dugay nakong binasa
nawa ang akong nahibaw-an
naghuot ang akong dughan
nangawala ang akong tamdan

sud sa lawak tibuok adlaw
nangataw ang mga mamaw

ang pangatarungan
nagapos
gisap-ungan ang baba
ug busa nangaamang

ug bisan unsaon niini
ug shagit
walay mogawas nga
pulong
busa wala gayoy
makadungog
sa mga hagong

nagsipok ang utok
unya giabrihan ang bintana
kay ang mga tiil
nagpanikad nga nga moambak
bisan sa usa
ka supak

lalom diay ang utlanan
sa kaalam
habog usab kini
mas habog pa sa kinatas-ang
kangitngit sa atong
kagabhion


ang ginhawa nagpalawod
nagpalalom
nahingawa nganong natuis
na man
ang tinood nga
pagpakabuhi

mas maayo man hinoon kadtong
batang gamay
nga sa pagmata
nagdala ug pangihi sa kilid
sa pultahan
mora bag dako na ang kalipay
sa paglantaw sa ihi
nga midahili sa  mga ang-ang
sa ilang
hagdanan

yano lang
kon unta naglingkod ka lang sa
usa ka bato sa silong sa
kwitis
unya gitak-om mo ang imong
baba
sa nindot mong mga nakita

ang pispis diha sa iyang unang
paglupad
ug sa usa ka sanga naglantaw ang
iyang inahan

andam nga moaalalay
kon kini
mahulog

o diha ba sa gumamela nga mao
pa gyoy pagbuswak
aron iyang ipadayag ang iyang mga  bulok nga
gihatag kaniya
sa usa ka adlaw

id, ego, superego

 
tulo ka nilalang ang
nag-ergo
sud sa lawas

ang naa sa tunga
kanunay nga anaa
nagpailob

ang daplin nga dapit
sa wala
 haskang
dangaga
isog
pataka ug liko
siging kadagma
apan sigig bangon
dayon sigig
katawa

sa laing bahin
adunay laing nagsigig
dalag panukdanan
ug dakong timbangan
ug panghadlok ug bunal
ugmga punyal
unya sa tumang kahadlok
mitoo ka
motoo ka pa

apan kon dili ka na mahadlok
kay lagi napul-an na
unya di ka na motoo
kay lagi
nasamdan na unya
natig-a
na ang kasingkasing
ug gikubalan na
ang imong
mga lapa-lapa

puyukon dayon kag
ganghaan sa
langit diin ang mga santos
nga nagsuot sa mga puting
panganod ug mga serapim ug
cherubim nga nagpunay ug
awit
dinha sa ilang langit

 pasaligan ka
nga
nagpaabot kuno
silang tanan kanimo
sa imong balaanong
pagkayab

sa dihang nawala na ang naandang tinagoan

 

ang naandan nga tinagoang
pagilok
ania
 dili na makakitik kanako bisan kapila pa nako
kini hikapon
bisan ug ako pa kining tutukan sa tibuok
gabii

tab-ang na ang naandan nga kape
sa tasang karaan
bulingon nga ang naandang mantil sa lamesa
giabog na ang gabitay nga kurtina
ug ang bintana
mas maayog sirad-an na lang sa tibuok adlaw
hangtod na sa gabii
hangtod sa kamatayon

ang akong dila wala nay mabati sa kanunayng pagtilaw sa
naandan nga kanhiayng lamian
puthaw na ang akong kasingkasing
ug tugas na ang akong hunahuna

ning hitaboa
dili na ako kaikyas
wala na akoy adtoan
wala na ako'y
katagoan

busa atubangon ko na ang akong kaugalingon
ug andam na ako
sa usa ka
pamahala.

ang unod, ang himbis ug ang bukog sa akong tilaok

daghan unta ako ug isulti
apan adunay bukog ang akong tilaok

ang akong bout isulti kon mogawas kini
dili na mao
kon ako na kining litokon kanimo
kalit kining
mayabag

imbis unod ang mogawas
pagkadaghan ba hinoon sa mga himbis

ikaw nga nakakita niini
wala na mitoo kanako

ang imong nadungog hinimbisan na man god
unya ang unod maayong pagkapodpod.

sa saktong takna

 

lisod kang biyaan

inig tikang nako palayo kanimo
adunay makulang kanako

pati gani ang akong anino
nalisang

ang akong panglantaw nanipis
unya mga balod nga luha

mibanlas kanako
sa baybayon sa kahaw-ang

apan bisan pa niini
moabot lang gihapon ang

takna ang hinog nga higayon
nga ako mobiya kanimo

bisan pa ug mahimo akong
hangin

bisan pa ug ang tanan kanako
matunaw

hangtod nga ang imong madungog
mao na lamang ang

hagawhaw sa usa ka agipo
sa nasunog kong kalag

ug ang imong makita mao na
lamang ang aso


nga midali ug lutaw
paingon sa ngitngit nga wanang

sa usa ka bata

kon makakita na gani ko ug
bata, ambot

mokalit man lang ug tambol kining
akong dughan

 

moabot ang kahadlok nga unya sa
akong katigulang

walay bata nga modawat sa akong
gakurog nga kamot

sa akong tuhod nga buak ang
bagolbagol

ang wala nako makita mao ang
kaanindot ug kaamo sa maong bata

ang iyang pahiyom nga unta
mobayaw kanako

paingon sa ikapitong langit
ang iyang tingog nga moawit sa

akong dunggan nga maoy
maghatag kanako ug usa ka pungpong

nga rosas sa akong
lubnganan.

ardent spring. camiguin island

 

giunlod ko ang hubo kong lawas
sa init mong lawas

gihumol ko ang akong mga pagbati
sa gatubod mong kainit

pagkaanindot ning kagabhion
nga gihunihan sa awit sa itom nga
kalanggaman

bugnaw ang awit sa imong mga bungtod
didto sa tiilan sa lima ka mga bulkan

gianinaw ko ang mga kadahonan
ning tungatunga sa imong lasang

nabanhaw ang kaabtik sa akong
kasingkasing
gibalikan kog lantaw ang mga patayng
sanga

sa atong kagahapon.

sa buhi pa si nang peping didto sa ilang balay sa lapasan

 

 i

sa gamay pa kuno ako
naulawan ang akong inahan

duro daw nakong tutok
ug pamuyag sa nipa nga
atop nga gatulo

sa bongbong nga kawayan nga galapos-lapos
ang hangin

sa salog nga siak ug gabok
sa haliging gahirig

sa nataran nga nanimahong tae sa baboy
sa gamayng agianan nga lapokon


ii

sa buhi pa si Nang Peping
gipakita niya kon unsa ang nawong ug lawas
sa kapobrehon

apan bisan pa sa maong
kahimtang
gipadayag usab niya
kon katinood nga balayng malipayon

diha sud sa nakadawat nga
kasingkasing

ang hirig nga haliging kamaong mosayaw
ang gatulo nga atop nga sinugdanan sa usa ka balak
ang mga ugang dahon sa nipa nga kamaong moawit
ang siak nga haliging nakat-on sa
agak-ak
ang gamayng agianan nga nalapok tungod
sa pagdula
sa mga batang siaw
sipat 
ug malipayon