Tuesday, August 31, 2010

ang bag-ong nakadaong nga mayor


wala sa iyang buot ang
pagpangumusta sa usa ka ice drop vendor
kon pila ang iyang halin
karong adlawa

nangyam-id ang ice drop vendor
nga morag nahiubos

samtang nagsakay siya sa iyang
bag-o nga
Dmax
nga mituratoy sa lapad kaayo
nga karsada

mga unos



mahibaw-an nimo
kon miabot na ang mga unos

modaghan ang mga balak
nga masulat diha sa bongbong
sa langob

ania na usab ang langgam
nga itom
nga taas og sungo og pula
og mata
nagsigig tuhik sa kamot
sa usa ka
dili anad nga manunulat

nagdugo ang tudlo
nagluha ang mga mata
nagkurog ang mga
ngabil

KINABUHI

ang mga pula nga hulmigas
sa ilang kadaghan
nagsuroy-suroy sa nataran
nangita sa saktong lugar
aron magtukod sa ilang
palasyo alang sa ilang
bag-ong imperyo

sa pikas bahin
ang usa ka langgam
nanguha og mga patay
nga dahon
og mga uga nga
lanot
naghimo
og salag
sa punoan sa guwang nga palmera
sarang kabutangan sa
iyang mga itlog

Monday, August 30, 2010

ang sakayan

ah, ang sakayan
nga akong sakyan paingon sa gisalopan sa adlaw

kaniadto
gikahadlokan ko

kaniadto haskang kuroga ko
makakita lang sa iyang pisi og sa iyang bugsay

apan karon
ning akong nangunot na nga pangidaron

kon makita ko
bisan og larawan lamang
bation ko na ang kalipay

mahanduraw ko na
ang kalinaw sa akong panaw

ang kabugnaw sa hangin
ang kapiskay sa tubig

kintahay

makita ko na ang kahayag
maaninaw ko na ang nagpaabot kanako didto nga dili payag

mora bag mabati ko na ang tumang kahilom
diha sa molungtad nga kalipay

sa dayong pagpahulay ning hunahuna ko nga gilaylay

alang sa akong ahem

bastos ko
angkonon ko
apan diha
lang kanimo

boang ko
suma sa gisulti mo

ako gihapon
kanang angkonon
apan ako kang sayran
sa makadaghan
og sa makadaghan pa
karong adlawa
karong gabhiona
og sa mga umaabot pa

nga ako boang
og nagpakaboang
apan diha lang gihapon
sa liki sa imong
bus-ok nga
dughan

pag-inosara diha sa pag-ampo

habog ang akong
mga labat
baga ang akong mga
bongbong
sirado ang akong
mga bintana og
diha sa tunga sa nataran
ning akong
gamay nga kalibotan
ang akong atop
akong gibuslotan

Wednesday, August 25, 2010

pamalandong sa mga gihay sa kamuning

pagkaputi sa mga gihay sa
kamuning nga nangahulog
sa kabatoan

morag dunay kaslonon nga moagi
dinhing dalana

ngitngit na
apan nagpaabot pa gihapon
ang mga gangis

ang mga manok
nihop na sa mga sanga
sa bulahan

pagkahilom ba usab ning
mga bato dinhi
pagkalahi sa hangin
ang pagkabugnaw misurop
sa akong tingkoy

nanghumot na usab
ang bag-ong buswak
sa ilang-ilang

pamalandong sa mga dahon sa sergwelas

ang mga dahon sa
sergwelas nangahulog na usab

pagkadaghan
gayod kaayo

mora bag dunay angay nga
tagoan ang punoan
diha sa iyang tiilan

morag dunay mga tanghaga
nga ilang ilubong

og unsa og ngano
mao kana ang akong gihunahuna karon

Sunday, August 22, 2010

pamalandong sa pagtulod sa wheel chair

ako sang gi-set aside
ang tanang importante sa akong kinabuhi
aron lang makatulod sa imong
wheel chair

wa ko kasayod kon unsay
pisliton aron ma-break
ang kusog nga pagdahulog niini

sayod kong milupad ang imong
ispiritu sa dihang hapit ka na malabay sa
hagdan

milupad sab ang akong ispiritu sa
kahadlok
maayo gani kay misabod ka sa railing sa
side sa hagdan sa amphitheatre

kagabii wa ko katulog
unsa kaha no kon milajos tang duha
og nangamatay?

unya og mangatubang na ko ni San Pedro
og pangutan-on kon naunsa nga kitang duha
sa atong kadangag nahug og
unya namatay sa walay pulos
nga panghitabo

andam na ko sa akong itubag
wa nako matuyo
ang atong kamatayon
gusto lang kong motabang og tulod
sa wheel chair sa usa
ka bakol


Sunday, August 15, 2010

ang iyang pagtoo sa hustisya

magsugod na ang husay
ang akusado nga pangag
og dakog apapangig
nagpahiyom

ang nagsumbong nga
gamayng babaye nga gaitom
og blouse
nagmug-ot

kabahin sa isda


gilabay mo na ang isda
kay putol na ang ikog niini

akong gisalo
gipatindog
gitamnan nako og
morning glory
ang iyang baba
tupad sa champagne palm
gipamutangan og
dagkong bato ang iyang
nataran
og nahilom ka sa imong
nakitang katahom

ang kulang na lang
mao ang dakong
lawod sa dagat


(kay ako unta kang
lumsan!)

sa garden
mahimong mag-inistrikto ka sa sagbot
kon mogitib na gani
ang lahi sa imong mga rosas
og mga african daisies
hala dayog siknit
ibot sa mga salibotbot

diha kini mahitabo sa imong
kabatan-on
apan lahi na kon moabot na
ang sakit sa tuhod
og pagpanghubag usahay sa mga tudlo

sa silong sa adlaw
maglingkod ka sa imong bangko
molantaw sa mga sagbot og mga bulak
sa mga bato og
sa mga iti sa manok og sa mga
tae sa iro
maglantaw sa ulod nga mikitkit
sa dahon sa santan

igo ka na lang molantaw
kapoy na ang pagpangibot sa sagbot
paglangkat sa ulod
pagtabon sa mga iti sa manok
og paglubong sa mga tae sa iro

mubo na kaayo ang panahon sa
pagpanglimpyo sa garden
lahi na ang imong limpyohan

apil na ang imong
tanlag og
kasingkasing sud sa imong dughan

akong pangutana

ahh, milupad ko
nagpahabog mihalok
sa langit

mituman lamang ako
sa imong sugyot

karon
magpatihulog ko
sa dagat
sa mga bato
paubos

hain ka man?

didto sa beach sa galas

kusog ang ulan
apan ang dagat pagkamalinawon

wala kini sukad
sukad nako maabti didto sa Galas

ang petsa: agosto 15, 2010
ang oras alas 5:43 sa hapon

namati lang ako sa inyong
mga gipamulong sa daghang kabahin

kadtong sunog nga naghatag og
talan-awon sa lungsog nga naghatod

og daghang balita nga nagpukaw kon
unsa ang pagkatawo sa nasunogan apil

ang katabang og ang iyang anak nga lalaki
apil ang bag-o kaayong sakyanan

namati lang ako kay wala akoy ikasumpay
milantaw ako sa dagat nga malinawon

misamot kakusog ang ulan og nahimong
hanap ang kapunawpunawan

ang tubag gitubag sa tubag
ang pangutana nagsapaw og midaghan

ang mga kuro-kuro og dili na hapsay
tan-awon ang mga bersyon

niadtong nasunog ang Roxsy ni Benito
aduna ka ba'y nadungog kabahin sa mga kalag?

niadtong nasunog ang pamilya ni Alan kadtong
sa likod sa ka ChingBin wala kamo'y nadungog

mibati kamo, nalooy, nakaiyak, nahinuklog,
apan nganong karon lahi na man?

nganong misamot kadako ang samad nga
gibukiki sa inyong mga ngabil?

wala ako'y gilabanan, ang ako lang gilantaw
mao ang katahom sa dagat bisan sa kakusog

sa ulan, diin ang mga bata nagpunay lang
gihapon og unot sa daplin sa asgad

mibalik ako og lantaw kaninyo, og diha
ko nakita kon giunsa pagsumbagay sa inyong

mga hisgot, walay mga salog, walay kapasikaran
ang tanan puros mga pangagpas, panaghap, og

kon kulitugon, nahimo kining mga paryente
sa mga bakak og tumo-tumo morag mga

batang nagsinikaray, naglabay sa ilang mga kumo,
nagbinun-ugay sa ilang mga agtang, nagkusmod

sa ilang mga ilong, nagsamad sa ilang kaugalingon,
dayog panagan, sa dihang miabot ang kamatooran.

Saturday, August 14, 2010

kabahin sa lakat ni Doc Jean didto sa Talaingod


mitoo na jud si Jean
sa pagpangga sa mga gapnod
sa dughan sa
kabukiran
nga sa tumang pagmahal
sa bugnaw nga kagabhion
og kaadlawon
sa hinay-hinay iyang gihabolan

si domingo nga namati sa wala ni fr. domingo

domingo
tingsimba

misimba si
domingo

namati sa
wali ni
fr. domingo

kabahin sa
mga domino

"pagpakaikaw
ayaw tagoi
ang imong
gibati
ayaw i-mind
kanang
mo-mind nimo,
kay kanang
nag-mind nimo
wala nay
mind!"
maoy sulti
ni Fr. Domingo
sa iyang wali
nga nadungog
ni Domingo
karong misa
sa buntag
sa Domingo

"Tig-mind!"
maoy hunahuna ni
Domingo
nga mahilig sab
diayng magdula
binuntagay
anang Domino

kuyog ni
Bada og
Marta didto
sa balay ni
Aguida.
ambot og nasayod ka ba
nga akong gisulayan pagkuha
ang larawan
sa pagpailob sa usa ka
tambayawan

apan sa akong katanga
bisan gani ang
tambayawan
wala man gani makita!


nindot sab Emily
nga imong giundang ang pagkagun-ob
sa usa ka kasingkasing
nga imong gihupay ang
kasakit
gipabugnaw ang
usa ka kangutngot
nga imong gibutang og balik
ang natulilik nga
martinis sa iyang salag

nindot hunahunaon
kon asa ka na kaha karon Emily?

kon si Godoy ang palahubog nga
kuragan og poyok
nakaila ba usab kanimo?

nang-usyoso lang
og mahimo pasayloa na lang pod
kining nga tawong
ang mga utok podpod.

sakto si kahlil
nakapahulay na ang akong
mga hunahuna
sa kagabhion didto sa
halayo nga
disyerto

wala sila makaabot sa salag
sa pagtoo
og kalipay
didto sa akong kasingkasing

dili na ikatingala
nganong kanunay mong gisulat
ang mga balak

makapahingangha
ang nagsigig duaw kanimo
wala sa iyang nawong
ang kakapoy
og wala sa iyang mga
tiil ang kapuol
og sukadsukad
wala magkurong
ang iyang mga
kamot

sumala kini sa
akong nakita

misayaw ka
miawit sa tungang gabii
natulog ka sa
kabuntagon
walay kisaw ang
imong kaudtohon

ang imong pag-inosara
morag kahoy nga
usa ra
sa tumoy sa bungtod
tupad sa mga
gapnod

pagkadaghan sa dahon
pagkadaghan usab sa mga bunga

og sa tiilan niini
nag-alirong ang humot kaayo
nga mga bulak
balay ako nga guba
ang akong mga bintana
bungkag nang daan
wala gani ako'y
naabtan nga pultahan

gawas sulod ang hangin
sa akong mga
bongbong nga buslot

ang ulan
wala makaila kanako
ang adlaw
wala matingala
ang mga bitoon
naanad na
nga wala ako'y
ngalan

gihigala ko ang
panahon
ang iyang mga kamot
maoy
nag-ayo kanako

nahimo akong balay
nga adunay atop
og hagdan og
ang mga buslot sa
akong bongbong
hinay-hinay
nga natapakan

nahimugso ako
sa taliwala sa lasang
tupad sa kasadpan

ang adlaw misidlak
og dayog
pangutana kon
unsa ang akong ngalan

ako sab


ako sab
apili ko sa pag-ihap

gusto sab
nakong ako mahimong ako
sama kanimo

ako sab
tagai og numero
kanang para ako lang

kamong tanan
kamo na
ako na lang ang
wala pa

gusto sab nako
nga ako mahimong
sama kaninyo nga
kamo

dugay pa
kaha?

apan unsaon pa
man nako
ang akong pagkaako
kong kamo
kamo na usab?

unsa pa ba
ang gamit sa akong
pagkaako
nga kamo kamo na man?

ah, ayaw na lang
misakay na ako
sa sulog sa kadaghanan
naaninag ko
sa tubig diha sa anino
sa adlaw
nga dili na
kinahanglan

wala na ang
ako
ania na ako
sa tanan.

unsa bay akong ikasulti sa maong hitabo?


ah, kitang tanan
nahimong mga bata lamang
mibato sa
space shuttle

namasin og
makaigo
ang atong mga
kasuko!

Sunday, August 8, 2010

ang tubig nga paboreyal

pagkamaayong pagkakuha
ni Ian
sa kasuko sa dagat
usa ka buntag
niana didto
sa boulevard sa Dipolog

nakaingon ko
nga bisan og suko ang dagat
sa likod sa usa ka bata
nga nagpatara

pagkatahom lang gihapon
nga kon tan-awon
morag puti kaayo nga
paboreyal!


* paboreyal= peacock

letrato sa usa ka gigaid nga lalaki

samtang naglantaw
ko sa usa ka letrato sa usa ka gigaid nga
lalaki
nga walay sapot
gibati ko usab ang
maong paggaid kanako
kanang gaid nga
hugot kaayo
nga dili na gayod makalihok
pati gani ang akong
mga tudlo og kumagko

kana bang
ang mga panghitabo milabay na
lang unya sakit kaayo sa
imong kasingkasing
unya morag miagas
ang daghang dugo sa imong
dughan
unya morag dili ka na gani
makaginhawa
unya mipiyong ka na lang
sa imong mga mata
nga andam ka nang mamatay
unya walay mitabang
kanimo
unya wala kay madungog bisag
yamyam na lang sa mga
agay-ay

kana bang
wala ka nay pulos
kana bang
wala ka nay mahimo
kana bang ang imong lawas mora na
lang og bani sa saging nga galutaw
gianod
sa dakong sulog sa usa ka baha
sa dakong suba

unya wa na gani ka
kahinumdom sa paglitok anang
bahala!

ang segurista kaniadto
kadtong dili kalakaw kon walay
payong
bisag ting-init

kadtong dili gani mogawas
sa gabii
kay hadlok
kabuhion
kadtong dili gani maligo og
sayo sa buntag
kay unyag panuhuton
kadtong andam na
daan og tubig
nga imnonon
og nagtakin og balon
sa iyang kilid
sa matag lakaw
og panaw

sa pag-abot sa
iyang edad
nakapanaad

nga iyang kutloon
ang tanang mga bulak
sa daplin sa
dalan nga

iyang nalimtan
sa panahon
sa iyang kanhiayng
kabatan-on

pag-ubog sa tubig

sa mabaw nga dagat
milakaw ang bata
wala ang kahadlok

sa unahan nagpaabot
ang iyang dangatan
dili pa andam ang ginikanan
sa pag-ubog diha sa
dagat sa luha

ang kalalom sa hunahuna
sa dagat
dili kamaong mopina

usahay mao pa kini
ang motintal
aron matukob niya
ang dili para kaniya

sa unahan
mihiyak ang tiyan sa dagat
misuyop sa hangin
miginhawa

og dayon og bwelo
aron suyupon ang dili
unta para kaniya

ugma madungog na
ang kusog nga danguyngoy
sa usa ka Biernes.

naghinuktok ang
langgam
sa sentensyang priso
nga gihukom kaniya
sa katawhan
diha sa iyang
tangkal

nakapangutana
siya karon:

kon sala ba ang
paglupad?

kon kinahanglan
ba gayod
nga ihawla ang
iyang katahom?

Thursday, August 5, 2010

bisag kausa lang sa
matag kaadlawon

bisag kausa na lang
sa matag semana

o kon mohangyo ka
bisag kausa na lang sa matag bulan

kay basin og kapoy na kaayo
ang lawas

dili mahimo
buhaton ko lang gayod gihapon

sa matag buntag
kaduha kalima pa gani

bisag kapoy na kaayo ang lawas
bisag dili na nimo gusto

lami man god
mora kog magawsan og kadaghan

lami man god
mora kog kakitag langit


bisan wala ka na
mosulat lang jud ko gihapon og mga balak




ang kuryente sa lawas
mabati
apan sama sa imong
giagian na
sukad kaniadto pa
dili gayod nimo
kini makita
inig sipyat
kirig
apan naa kay
mahinumduman
niini sa wala pa
ang pagbasol
ang kainit
lisod kalimtan
apan
mao lang gihapon
karon og
kagahapon

Wednesday, August 4, 2010

si Lupito

si Lupito
nagsulat og mga balak
apan walay bisag usa kanamo
ang nakabasa pa
bisan usa niini

usahay magyawyaw
si Lupito og balak
kon siya mahubog
kon siya makatulog

daman ba kaha og damgo
apan nindot pamation ang iyang
mga pulong

naghisgot siyag baha
sa habog nga bungtod
og langgam nga walay pako
og hulmigas nga putol ang
tanang tiil
og iro nga walay panimhot
og dahon nga gisunog

ang uban nga nakadungog niini
nangahadlok

gipamati nako ang uban
wala ako mahadlok niini

hubog si Lupito og
nahinanok na siya karon

gisirad-an ang bintana
gipalong na ang suga

daghan pa silang igsoon

si Ludovico
kon masipyat ka
mailad ka

si Baldomero
talakabit og silingan

si Monica
hayy, pagkatsismosa

si Encarnacion
galot

si Ver
pagkahilomon

si Boboy
medyo abno

si Carolina
talaanak

si junjun ang bayot
og si suncion ang tomboy

ang ilang nanay
mao ray trabahog panilhig sa
ilang balay

ang ilang tatay
kapatas sa mga kaminero
sa among lungsod kaniadto

mahal kaayo sa ilang tatay
ang ilang nanay
og dili motoo anang mga
planning planning
kay sala kana sa Diyos
kay ang tawo kuno dapat
magdaghan
kay kulang pa kaayo og daghang
tawo ang kalibotan

maayong mo-type si Manong Joe
og si Manang Nene
pagluto, og pagpanglaba
lang ang giasikaso


dakong pamilya
apan dili baya pod kaayo malipayon
usahay madunggan na lang nimo
ang syinagitay
sa mga magsoon

si Ludo gigukod og sundang
si Baldo

dili magkadugay og
estoryahay si Jun og si Cion

kasagaran
wala'y bugas walay sug-an

wala sab kaayoy tanom og
lagotmon ang ilang nataran

iya iya og laag
iya iya og suroy

busa si junjun sa balay
manguha og kalachuchi

ug si suncion sa balay
mamulak og mangga

(og usahay mohapit og
kawat sa itlog sa among bebe
og putol sa among
tubo)

ingon sila
malipayon kuno ang dakong
pamilya

dili ko motoo.

si suncion ang igsoon ni junjun

lahi usab si suncion
ang tomboy nga igsoon ni junjun

sa gamay pa siya
abtik nga mamulak og mangga
sa likod sa among
balay

alas kwatro pa sa kaadlawon
tua na
gauna
iwag sa tingkarol
namudyot na sa mga hinog
nga mangga
nga sobra sa mga kwaknit
og hangin kagabii

sa kadaghan sa gihambin
nga mangga
gamit ang iyang giwalis nga
saya
wala kaayo kadagan sa dihang
gigukod sa sipat namong
iro nga dili hiniktan

maong napaakan.

ang anak sa among silingan nga bayot(on)

si junjun
bisan sa gamay pa
ganahan na og
kalachuchi

manumbalay kini
sa among balay
og dayong pudyot
sa mga nangahulog nga
puting kalachuchi

ang dagkong
dahon niini
iyang himoon
nga papay

dayon ang mga
puting bulak sa kalachuchi
iyang himoong garland

ang uban iyang isuksok
sa kilid sa iyang dunggan

dayon og sayaw niyag
hawaiian

tungod sa iyang kahigal
napandol ang iyang kiting
sa bato og
nahulog siya
sa kanal

Tuesday, August 3, 2010

mag-unsa ba ang kasikat, ang kabatan-on og kaanyag?

mag-unsa man nang
lamigas nga
dili na kakatkat sa
lubi?

mag-unsa ba ang kahait
sa imong pandungog
kanang makaatik ka pa
sa tunob sa mga
tungaw diha sa imong itlog?

mag-unsa pa ang kasikat
kon ikaw sama sa lamigas nga
kaniadto kusog mopaak
karon di na gani
kasaka sa lubi kay siya

patay na....

alang sa babaye sa balod nga og ma-provoke dili ra kuno dila nimo ang way labod

sa atong unang chat
naghisgot tag mga amigo og amiga
apil na ang kabahin sa ilang balak

si x, morag tigulang sa iyang balak
si y, ok
si a, favorite nimo
si b, mas nindot kunong mosulat kaysa imo
si c, kulang pa sa polishing
si d, di ka kasabot
si e, morag dili kaayo true
si f, elitist
si g, hypocrite
si h, kulang sa kuhit

unya daghan kog pangutana
mitubag sab ka
miandar akong pagka NBI
ask ko more questions
bilib ko
kay mi-answer sab ka
truly yours,

nga ikaw fluent sa German
ingon ko, basin nakauyab kag german
kay kuno the best way to learn the language is to have a lover who speaks the language
katawa ko
kamuot kay nakatag-an ko
bulag ka sa bana
friends pa mo hangtod ron
still in touch so to speak
18 years ka live-in nimo si F., german, buotan, philosopher
anak nimo 3 o upat ba to
kalimot na ko
into films ka
imong son pod,
ako way alamag kon unsa ang PD

daghan tag nadiscuss
mi share sab ko kabahin sa akong
self, etcetera etcetera
hangtod nga miabot ko sa ako untang nalimtan nga pangutana

kon ok ba sab ang akong mga mugna
giatay... mi sign off ka man oi

basin blackout
o basin, ayayay
dili nimo type akong balak

but never mind,
mangutana jud ko gihapon
bahala na og
magpuyo ko sa Kukuk's for five days

basin kaantog ko didto
basa sa akong balak
nga ambot

og balak ba jud ni
basin yamayama lang

bahala na
antog lang gihapon

to expel demons
or to chase kaha my own multiple shadows?

sounds like wangwang kaha?
og basin dunay
nindot kaayong tan-awon nga natikangkang

ayayay, mas nindot na da.
goodbye na kaha
poetry? or welcome puwitri?

saon na lang
di ko kamaong mo end aning balaka

bahala ka na!
chat na pod ta puhon, ok ba?