Sunday, December 21, 2014

pasko

mao kini ang pasko
sa duha ka bata nga pinasagdan sa inahan

ang batang babaye nanimaho nang suka
sa kawalay ligo
ang batang lalaki baga na kaayo ang
kiki sa iyang ngipon

usa gustong tagaan og monyeka
ang usa eroplano

gitagaan kog duha ka baso nga binignit
nangabusdik ang ilang mga tiyan sa kabusog

gusto nakong kalimtan na nila ang monyeka
og eroplano kay dili kini makabusog kanila

mihangyo lang gihapon, eroplano lagi, monyeka lagi.
gusto nakong ihatag si Kristo, ang bata sa pasungan

apan monyeka lagi, eroplano lagi,
mao lang gayod kuno ang makalipay nila

nanimahong suka ang batang babaye
baho ug gininhawa ang batang lalaki

sayo pa, dili pa gihapon masabtan
kon unsa ang pasko, ug kon kinsa ako.


bisita


ning akong lawak
usa lang ang lingkoranan
ang katre nga uway
igo lang sa akong lawas
gamay lang ang balay
usa lang ang kaldero
ang dapogan usa lang
usab ang sug-ang
duha lang ka bintana
ug duha lang usab ang
pultahan nga maghatag
kanako ug duha ka kapaingnan
una ang pagsulod ug ang
ikaduha ang paggawas
namisita lang ako dinhi
og dili ko ganahan nga magdugay

alang kang M


ayaw hikalimti ang mga
makita
samtang ikaw nag-inosara
diha sa gamayng balay
sa kilid sa bungtod
sa Bitoon

kadtong kalaw nga
nagtug-an kanimo sa oras
sa kahaponon
ang aw-aw sa iro sa pikas
bungtod
nga naghisgot kabahin sa
kagutom
ang kaligotgot sa mga unggoy
nga nagpaulit sa mag-uuma
nga kanunayng nagbantay sa
iyang kamaisan
ang kanunayng pagsulod guwa
sa hangin
nga mihagit sa imong aping
ug sa imong ngabil
ayaw palabya ang mga makita
mo sa bukid
ang awit sa tamsi
ang tingog sa gangis
ang hagawhaw sa kagwangan
ang kanaas sa ginit sa kilid sa
lubi nga gibisitahan na usab
sa dakong bakokang
unta anaa ako diha
aron makigtupad kanimo
dayon mohawid sa imong
kamot
mohapohap sa imong buhok
motubay sa imong
pagpulaw
ning mingaw nga kalibotan

RECESSION


mibarato ang
lana
gibati na ang
kasakit sa
kusi
ni Algeria

introvert

abi kog lahi
ra kaayo ko
kaniadto
namasol ko sa
suba

ako lang
unya sa kahilom sa sapa
migimaw ang baba sa
isda
nakita ko ang iyang mga
mata
samtang naglutaw
siya sa tubig
giisa ko ang akong
pasol
gipalayo ang taga
di nako
gustong kubiton
ang tumang
kaanindot

Thursday, December 18, 2014

uyab
wa siya mitoo
nako nga ako siyang
gidala sa ngitngit nga
lugar
aron lang unta
makita ang tibuok nga
kahayag
sa bulan
adtong gabhiona
medyas
duha ka medyas
ang gibitay sa pultahan
wa katulog ang
duha gahunahuna kon
unsa kahay
sulod sa duha ka medyas
inig-abot
sa kabuntagon
ingon ani: ang usa ka medyas
gisudlan og
tai sa kanding
ang usa puno sa
dulce nga senyorita
kahinumdom ka pa
ba sa kabaho sa imong
kamot?
niadtong miaging
pasko
sila lang gihapong
duha sa iyang
asawa
nangaog
noche buena

karong paskoha
mao ra gihapon
ayaw ingna nga
mingaw sila
wa sila kaila anang
mingaw
ang ilang nailhan
linaw.
adtong
atong kabatan-on
kadtong gagmay
pa kaayo ta
sa tinod-anay lang
matag pasko
layo ra kaayo nga
gahunahuna nga
ang batang
kristo natawo
kay mao kini ang
naa sa atong hunahuna:
bakasyon na usab
puros dula ang
giatubang
puros kaon,
puros regalo,
di gani makuntento
sa dies pesos nga
gihatag ni
ninong
sa taraktarak nga
giputos ni ninang
sayang
walay bisikleta
halok
gakos
mao kini
ang dili
mapalit
sa mall

kon dili
ka mahilig
sa baratohon
mao kini
ang akong
gasa diha
kanimo
paspas baya kaayo ang
panahon
kita hinay kaayog mga tikang
busa nabyaan
ang uban mikuyog sa kapaspas
sa panahon
uban nakaupat na, naay uban
nakalima pa gani
kadtong atong kaila nga hilomon
suska, nakatuhog na og kaunom
nangapo na sa tuhod ang atong silingan,
nakahimo na ug siyam ka atabay
nakalayat na sa usa ka gatos nga pangpang
nakatabok na ug dos syentos ka mga lawod
kita hinay lang gihapon, usa ray balay,
usa ray sakyanan, usa ray nataran
apan ayaw ka, bulahan ang mga hinayon
kay sila kuno ang mga langitnon.

Tuesday, December 16, 2014

ang wala gisulti apan nahibaloan

ang nanay sa bride
lahi na og pinangga
ang tatay sa bride
mao usa
apan bisag unsa
pa ang nahitabo
og mahitabo
anaa gihapon sila
silong sa samang
atop sa ilang balay

driver sa habal-habal
ang uyab sa nanay
mao usab ang tatay

apan bisan unsa pa'y
nahitabo og mahitabo
pag-usab
anaa silang duha
wala nay tingogay
silong sa maong atop
sa ilang kaminyoon

ang sulti sa kamagngawan

dako ang among
balay nga karaan
didto namatay si
nanay og tatay

daghan kaming
magsoon
didto kami
manganta
mosayaw
didto kami
bisag makausa lang
sa matag tuig
magsalo sa pagkaon
maghandom sa
nanglabay
mangatawa
mangiyak

didto, didto sa
balay nga karaan
nga dako ug haw-ang
nga kabilin ni
nanay og ni tatay

didto ang among mga
gamot
didto ang among mga
sanga
didto ang among mga
dahon

didto ang among
kabuntagon
didto ang among
kahaponon

komentaryo sa ikaunom nga igsoong babaye

onse kami ka
magsoon
lima ang babaye
unom ang lalaki

ang akong anak
unom
wala kini sila magdako
kanako
kay nagkugi ako pagpangita
og kwarta aron
sila mabuhi,
makaeskwela
hangtod nga sila
makatindog rag
ilaha
pag-abot sa panahon
nga ako
mawala na ning
kalibotana


nagdako silang tanan
sa ilang lola og lolo
nga maayong moakatar
kanila

naminyo na ang lima
daghan na akog mga apo
sa matag kasal nila
wala ko batia ang kamngaw
wala ako miiyak
sa kasubo man o kalipay
lagyo nang daan ang
among mga kasingkasing

ang akong kamanghorang
lalaki
bayoton
og kini siya karon
ang akong
kaipon.

hisgot sa nanay kabahin sa iyang anak nga lalaki nga gikasal

bugtong
ko kining akong
anak

magkita lang
kami
kausa matag tuig
kay lagi
usa man siya ka
seaman

close kami
kaayo niining bataa
matag biya niya
sa dihang
nag-eskwela pa siya
sa cebu
matag biya niya nako
sa Calatrava
modangoyngoy gayod
kini siya og
iyak

busa naglikay ako
sa paghatod kaniya
didto sa pantalan

ugma puhon
ako na lang usa
ang magtikawtikaw
sa among balay

lahi na ang iyang
kalibotan
lahi na usab ang
akoa

sa barko kagabii
paingon dinhing
dapita
gihulog ko ang akong
mga luha
sa kalipay
didto sa lawod
sa dagat

kasal

babaye nga kaniadto
hilomon
karon tig-ibot na
sa ngipon

ang iyang naparis
nga lalaki ang kaniadto
kusog modangoyngoy
matag gikan niya
biya sa iyang nanay nga
magtago na intawon
aron dili na mobaha pa
ang mga luha
karon maayong moluto
og pancit canton og siya
ang tigtimon sa barko
paingon sa
ulohan

kasal nila karon
og ang akong tambag
aron magdugay sila
sa ilang kaminyoon
kon mokusog na ugaling
ang balod
mahimong tulogtulogan
lang usa
dayon inig abot sa pantalan
sa kaadlawon
bitbiton nila ang ilang
tagsatagsa ka mga
pinutos
sa ilang mga abaga

mensahe sa tatay sa iyang babayeng anak nga gikasal

mae og fredie
nakita nako sa inyong mga mata
nga nagminahalay kamo
busa wala ako misupak

ipadayon ang inyong
pagminahalay
ang kalayo sa gugma
ipadayon diha
sa pagdilaab
ipadayon kana hangtod
sa kahangtoran

kon unsa man ang suliran
ayaw ninyo paugmai
sa dili pa mosalop ang adlaw
human sa pagatubang
niini
ibugkos pagbali ang
nahilos nga hukot diha sa
inyong pagsalig sa
inyong gugma sa usag-usa

freddie, kon ugaling puhon
mahitabo nga ikaw dili na makaangay
kang mae
ayaw lang intawon siya pasakiti
mahimo mo siyang iuli
kay andaw gihapon kaming
modawat kaniya

sa dihang nawala ang metapora

emcee: aduna ba'y kahulugan sa gidak-on sa slice sa cake nga itunol sa groom ngadto sa bride?
ninong: ah, ayaw palabii og kadako nga siya matuk-an, ayaw pod palabii og kagamay nga siya mabitin.mas maayo gayod kanang igo-igo lang....
(mipakpak ang namati)
emcee: well, wa jud nay significance. cake lang na oi.
(giatay! nawa na hinoon ang metaphor)

kon ngano nga ang ulan nayabag

sa una
sa bag-o pa ang ulan
nindot ang
iyang sonata
morag cascading waterfall
sa paa
sa pangpang

apan sa kadugayan
dihang nagbulag na
siya sa iyang
palangga nga nakakit
na og lain
nga mas adunahan

nausob ang iyang
panglantaw sa ulan
mora na kinig
yabag nga babayeng
buang nga nagsigig
syagit sa daplin sa
dalan unya ang
mga bata nagsigig
sunod kaniya
nga nanora
unya ang mga tawong
matagboan
naglikay kaniya

yabag ang ulan
bugnaw ang panahon
baho ang mga kanal
nagpasad ang mga
basura
unya ang mga iro nga
walay
tag-iya
naglatagaw

tambag sa higalang depressed

ang matag
adlaw interesante

ayaw palabya
ang bata nga dili mo kaila
ayaw palabya ang
iyang pahiyom
tutuki
sa iyang kabulingon
nagpahipi ang
santo ninyo
sa iyang
kasipat

ayaw palabya ang
panahon

kon sa imong kasubo
gusto mo lamang nga ang
adlaw og gabii
molabay diha sa pagpunay
mog katulog
hangtod nga ikaw malimtan
sa kinabuhi

pamatia ang hunghog sa
bongbong
lantawa ang kihat sa kisame
ang pagpamilok sa
bombilya
ang pagsayaw sa kahayag
diha sa kurtina
ang paghapit niini sa salog
diha sa kiblat
nga kalit

kon nasayod ka lang
kon unsa ka ka bililhon
matugkad mo unta kon unsa
ang pagpasagad

ayaw palabya
hawid, hapit, duol,
pakisusi
iapil ang imong mga
kakulba, kasuko, kahiubos
diha sa
pagkawala sa yabe sa pultahan
sa pagkaligid sa sakyanan
didto sa pangpang diin
napulo ang namatay
ang pag-ambush sa bus diin
baynte dos ka mga estudyante
ang napudpod sa bomba
pakisusi kon asa na ang ilang
mga tiil
ang ilang ulo ug mga tudlo

pakiglambigit sa dakong kaguol
sa kalibotan
ayaw kini palabya
kulang pa ang syagit
kulang pa ang pagbakho
pag-iyak
aron unta kita madungod
sa dunggan sa
kinabuhi

ayaw pagpakahilom sa
imong lawak
ablihi ang bintana
ug pultahan
pamatia ang paglabay
sa panahon
langoy sa iyang unos
hangtod sa kamatayon

Sunday, December 14, 2014

ang hinanaling kamatayon
sa iyang asawa
maoy nakawala sa iyang
kahadlok bahin sa kamatayon
ang kataposan mao
ra gayod diay ang akong
pag-inosara
karon nga miabot na
kini wala na kanako
ang kahadlok

diha diay sa pagdawat anaa
sa bisan unsang moabot
anaa ang kalipay

Saturday, December 13, 2014

ang tawong nagpuyo
kaniadto niining lawaka
gihimo ninyong kiko

kahinumdom ka ba adtong
tawo-tawo sa basakan?
kadtong giingon mo nga
gibutang aron kahadlokan
sa mga maya nga kusog kaayong
madagit sa mga tipasi
sa humay nga alang lang unta
kanato?

unsa ba ang gibati niadtong
usa ka kiko?
ang iyang dili gusto maoy
inyong kanunayng gihimo
kon motingog siya inyong
pahilumon
kon maghilom-hilom siya
inyong ingnon nga kanang amang
usa kana ka buang

hagbay rang namatay ang kiko
nga samdan ang kasingkasing
gilubong siya sa pipila lamang
ka mga pangadye
ang iyang haya mingaw
ug sa dihang gidapa siya sa
iyang lubnganan
pipila lamang ang nanguyog
wa gani madungog ang inyong
mga pinugos nga pagbangutan
taphaw lang ang inyong pagbakho

sa dili pa mamatay ang bag-ong
kiko nga gipuli ninyo sa iyang
lawak

ayaw kabalaka

dili ko sunugon ang balay
diin nagtukaw kanunay ang
lawak
nga uhaw kaayo sa usa
ka gamayng panimalos
ang imong mga higala
dili na nako mga higala
ang imong mga abtanan
mao na ang akong gibiyaan
ang lawak dili na lawak
ang salog wala nay limpyo
sa abog
ang bintana talagsa na
lang pagaablihan
ang pultahan wala nay
tingog

wala na mabuboi ang mga
tanom sa nataran
ang mga dahon sa kahoy
nangahulog na

morag di na nako maantos
ang pagsulat sa umaabot nga
akong isulti pa kanimo

dili ko na kini taposon
dili ko gamiton ang maong gahom
ipasa ko kanimo ang katakos
sa pagtapos ning akong balak

kay ang tanan
anaa ra kanimo
kon andam ka na sa
pagbiya
dili lisod ang pagpanamilit

sayod ka na kon unsa
ang ibilin kon unsa ang
angayan dalhon

unya inig himo nimo sa
matag tikang
palayo
sa maong pinuy-anan
dili nimo matukib ang
kalipay sa kasingkasing

kay ang imong gihunahuna
mao man ang imong adtoan
bisan gani ug masukad
wa ka pa mahidangat didto

ambush sa rural transit

maayong pagkabasa sa
dugo ang
daan nga sapatos
tupad sa gapasad nga
nangabuak nga bildo
sa bintana
ang kataposan mao
ra gayod diay ang akong
pag-inosara

karon nga miabot na
kini wa ko na kini
gikahadlokan

diha sa pagdawat anaa
ang kalipay
kon ang buyog
mas nasayod
unsa na lang kaha
ang nagkaon
nga ulod?