paghuman og ihaw sa itom nga baboy
gihiwahiwa ang mga tiil og
ang tiyan
gihaw-as ang mga tinae
gihugasan sa sapa
gilain ang dugo og apdo
og ang atay og kasingkasing
gitadtad ang mga unod
gibutang sa kalaha
og giluto sa kaugalingong mantika
walay asin walay suka
walay patis walay panakot
ipakaon kini sa dili ingon
nato nga nagpuyo sa dakong
punoan sa mangga
nga ugma pagatag-on na
pakapinan kini og
sigarilyo nga Boss
og lima ka sinsilyo nga
pulos piso
ugma mabalik na ang saktong bout
ni agrifina
Friday, October 30, 2009
paglutawlutaw sa malinawon nga sapa
gihubo niya ang tanan
niyang sapot
milugsong sa malinawon
nga sapa
nagpalutawlutaw
gipiyong ang iyang mga mata
gipahaluna ang mga kamot
sa kilid sa iyang hawak
gipamati ang hagok
sa nahikatulog
nga tubig
niyang sapot
milugsong sa malinawon
nga sapa
nagpalutawlutaw
gipiyong ang iyang mga mata
gipahaluna ang mga kamot
sa kilid sa iyang hawak
gipamati ang hagok
sa nahikatulog
nga tubig
Tuesday, October 27, 2009
ang unga sa usa ka kabaw nga nagsunod sa dakong panon
pahinungod sa iyang agalon:bisan og nagsunod ako niining dakong panon
agalon,
wala kini nagpasabot nga ako giganahan og sabsab
niining baga kaayong sagbot
pag-inom sa lubog kaayong tubig sa daplin sa suba
nga atong giagian
pagkalibang bisag asa sa dalan
pagsungag sa bisan unsang mobabag sa panon
paggukod sa dili kaila
aron ka masayod bisan og kabaw lang ako nga sama usab kanila
nga ania niining dakong panon
dili baya kabaw ang akong mga hunahuna
dili baya kabaw ang akong mga damgo
ayaw og sabta nga dili na nako gusto kining kinabuhi sa kabaw
kasabot ko
kabalo kong modawat sa nahisulat sa akong mga sungay og sa akong
mga lapalapa
gibati ko ang kabaga sa akong nawong sa panit sa tibook kong lawas
ayaw sabta nga sa imong matag bunal kanako
giganahan ako niini
ayaw sabta nga sa akong pagsunodsunod sa imong mga katarungan isip usa ka agalon
isip usa ka tawo
nakauyon na ako nga mamahimong sama kanimo
aduna ako'y gibati apan ako pa kining gisuta
aduna ako'y nalantaw sa unahan apan ako pa kining gianinaw
hanap apan sayod ako nga kini matood.
ang sunoy nga jolojano
duha ka himongaan ang naa sa among tugkaranang usa abohon ang usa itomon
sa dihang nangitlog na ang duha ka mga himongaan
ang sunoy nga jolojano milayat sa among paril
og mitugtugaok kini pagkaoran-oran
sud sa koral sa among silingan tupad na usab sa puti nga himongaan
ayaw og basaha kining akong balak
inday unsa may pulos ining akong mga kamotog mga bukton
kon ang imong mga paa wala na
unsa pa usa'y pulos sa akong dila kon ang imong baba wala na
unsa pa'y pulos ning akong kinabuhi kon ikaw patay na
inday, palihog ayaw og basaha kining akong balak sa atubangan sa imong bana.
tambag sa kangitngit diha sa kahayag
makabuta kahigala ko nga kahayag
mahimo ba nga mopiyong
ka sa makadyot
aron imong makita
ang akong
pagkaanindot?
mahimo ba nga ang
mga mata una
sa imong kasingkasing
ang imong
gamiton sa paglantaw
kanako?
ayaw ako husgahi
ayaw ako kasilagi
kay puhon-puhon
mopahulay baya kamo
sa akong kagabhion
buluhaton
tan-awa ang tanang makita
hikapa ang ilang mga lawas
dili ko mabasol kon ikaw diha
motoo kanila
ayaw kabalaka
moabot ra ang mga dili nimo makita
mosangpit ang imong kalag
moawit og makigduyog
sa ilang mga sayaw
adunay panagbangi
apan sa pipila ka gutlo lamang
mopiyong ang imong mga mata
mobalak ang imong kasingkasing
moisa ang imong mga kamot
hawid sa langit
moabri ang imong mga palad
aron paghatag sa imong mga halad
moampo og mohapa ang lawas
mopahiyom ang kalag
ibilin ang hingpit nga kahilom
hikapa ang ilang mga lawas
dili ko mabasol kon ikaw diha
motoo kanila
ayaw kabalaka
moabot ra ang mga dili nimo makita
mosangpit ang imong kalag
moawit og makigduyog
sa ilang mga sayaw
adunay panagbangi
apan sa pipila ka gutlo lamang
mopiyong ang imong mga mata
mobalak ang imong kasingkasing
moisa ang imong mga kamot
hawid sa langit
moabri ang imong mga palad
aron paghatag sa imong mga halad
moampo og mohapa ang lawas
mopahiyom ang kalag
ibilin ang hingpit nga kahilom
pamasin
kon moabot na ang panahon nga ang mga balakdili na makatambal sa mga samad sa akong kalag
pasagdan ko na lang kining magdugo, hangtod kini mauga
og kon maayo man ugaling tungod sa mga milagrong wala diri og wala didto
ako na lang usab nga ihalad ang tanang mga kugang ngadto sa Ginoo.
mga pangutana alang kanimo
mag-unsa na lang konwala nay dugos ang mga ligwan
kon ang mga aninipot wala na'y
kahayag
kon ang mga dahon sa kabuntagan
wala na'y hamog
kon ang dagat wala na'y mga isda
kon ang mga kahoy wala na'y mga sanga
og dahon
mag-unsa na lang kaha ang
langit kon wala na ang adlaw
kon wala na ang bulan sa kagabhion
og ang mga bitoon
mag-unsa na lang usab kaha ako
kon wala ka na sa akong kiliran?
og busa wala na ako mikaon sa lechon karahay
minaog ko sa balay kausaog milantaw ko sa bintana sa atong balay
gipalid sa hangin ang kurtina nga pula
og nakita ko ang dako nga bintana
nahadlok ako sa akong nakita
nga lain nang lalaki ang nanambo niini
og busa mibalik ko sud sa atong balay
og wala na ako mitiwas og kaon sa lechon karahay
walay tawo
sa wali ni fr. aguradidto sa haya ni atty mendoza
nga among silingan
mora kog naigpot sa
iyang punto nga
walay tawo nga gihaya
nga ang gihawiran
sa iyang duha ka kamot
mao ang iyang
bankbook
wiris wiris
unsa ba ang punto nianang pagpunay nimoghunahuna sa pagsulat sa kinanindotang balak sa imong kinabuhi?
ang mga letra nga imong gipili
sama sa pagpanglabay nimo sa mga tipasi
sa imong lung-agunon sa
paniudto
gigutom na ang tanan apan anaa ka pa
sa nigo nag-atubang
pagkamubo lamang sa panahon
aron imo kining usik-usikan nianang pag-alig-ig sa mga pulong
sa pagsala sa imong mga hunahuna
sa pagtabas-tabas sa imong mga gibati
tan-awa kining ako
wiris-wiris lamang
mga debuho sa papel sa akong hunahuna
bisag unsa
nga makalingaw kanako samtang nagpaabot ako
sa akong sakayan
paingon sa akong kataposan
mao lang kini ang akong tambag kanimo
kon unsa ang naa
mao ra kana
ayaw na pangitaa ang wala diha
paghukom
ayaw kog ingna nga kitang duhamahisama sa away sa lubot sa kalaha
og sa abaga sa kaldero
nga naglalis kon kinsay
puti nilang duha?
sa pag-away sa bintana og sa
pultahan
kon kinsa'y dagko nilag mga mata?
sa pagbungol sa halas og sa
uhipan
nga sila puros mga pangag?
ayaw akog hukmi
aron dili ta usab ikaw hukman
ayaw akog kataw-i
kay ang akong buhakhak
dili kamaong
mosukod sa iyang balos
ugma damlag
ang pagsulat
ang tinood nga katuyuansa pagsulat
mao lamang ang paghulip
sa atong kalaay
mao lamang ang
paglipay dili ang pagsakit
dili ang
paghunahuna kon
ugma puhon
ila ka unyang daygon
pagakoronahan
nianang mga dahon
pagailhon ang imong
ngalan nga
halangdon
dili kana ang tinood
nga hinungdan
ang pagsulat mao
ang pagtambal sa imong mga samad
sa kasingkasing
wala'y nakita nga dugo
wala'y mahikap nga hubag
apan mabati
ang tumang kahapdos
og ang imong mga pulong
nga gipatik
nahisama kini sa dahon
sa mayana
nga nagpabugnaw
nahisama kini sa
puting pangadlaw og margaya
nga gihumol sa imong
ilimnon
nakapawala sa taas
kaayong hilanat
Friday, October 23, 2009
panagtakbo
mihunong ang sakyanan nga dalag ang kolor
izuzu nga easyride
minaog ang batang babaye nga kulongon og buhok
nagdala og bula nga asul
kuyog ang iyang dakong iro nga abuhon nga baga
kaayog balahibo
mipahiyom ang bata og ang iro miaw-aw
ang amahan nga nag-short og puti dagkog bagtak
puti ang iyang mga tiil
upaw-upaw na
dako og lawas apan ang mga unod morag
nangluag na
ang inahan taas
dakong babaye
may pagkamestiza katsila kay puti man usab ang iyang pamanit
dako og buy-on
naka-jogging pants og nakasapid ang iyang taas nga buhok
may pagka-osteo ang iyang
pamarog
ang batang babaye nagpabilin sa basketball court
nagdula-dula sa bola kuyog ang iyang iro
ang magtiayon naglakaw-lakaw
libot sa oval diri sa Jose Rizal Memorial College
niining sayong kabuntagon diin ang silaw sa adlaw
morag haploy sa panit gikan sa mapinanggaong
mga kamot sa usa ka inahan
samtang nagpatulog sa iyang bata
nindot ang talan-awon sa mga umahan sa unahan
nga bag-o lang nga giani
lapad ang kalibotan
naghinay-hinay na og pagkaasul ang mga panganod
og ang hangin haskang pagkalab-asa
lami kaayong bation ang bugnaw nga hangin
nga mosuot sa akong duha ka baga
basa-basa pa ang yuta
tugod sa miaging ulan kagabii
nag-abot ang among mga panan-aw sa dihang nagtakbo mi
sa magtiayon nga morag daghan kaayo silag gihisgotan
sa ilang kaugalingon
gustong kong mahinumdom kon kanus-a gani kadto
kami nagkita
asa og kanus-a
basta. morag nagkakita na kami
lisod sabton, dunay dili mahinumduman, og usahay bug-at kaayong
ipakita ang usa ka init nga pahiyom.
izuzu nga easyride
minaog ang batang babaye nga kulongon og buhok
nagdala og bula nga asul
kuyog ang iyang dakong iro nga abuhon nga baga
kaayog balahibo
mipahiyom ang bata og ang iro miaw-aw
ang amahan nga nag-short og puti dagkog bagtak
puti ang iyang mga tiil
upaw-upaw na
dako og lawas apan ang mga unod morag
nangluag na
ang inahan taas
dakong babaye
may pagkamestiza katsila kay puti man usab ang iyang pamanit
dako og buy-on
naka-jogging pants og nakasapid ang iyang taas nga buhok
may pagka-osteo ang iyang
pamarog
ang batang babaye nagpabilin sa basketball court
nagdula-dula sa bola kuyog ang iyang iro
ang magtiayon naglakaw-lakaw
libot sa oval diri sa Jose Rizal Memorial College
niining sayong kabuntagon diin ang silaw sa adlaw
morag haploy sa panit gikan sa mapinanggaong
mga kamot sa usa ka inahan
samtang nagpatulog sa iyang bata
nindot ang talan-awon sa mga umahan sa unahan
nga bag-o lang nga giani
lapad ang kalibotan
naghinay-hinay na og pagkaasul ang mga panganod
og ang hangin haskang pagkalab-asa
lami kaayong bation ang bugnaw nga hangin
nga mosuot sa akong duha ka baga
basa-basa pa ang yuta
tugod sa miaging ulan kagabii
nag-abot ang among mga panan-aw sa dihang nagtakbo mi
sa magtiayon nga morag daghan kaayo silag gihisgotan
sa ilang kaugalingon
gustong kong mahinumdom kon kanus-a gani kadto
kami nagkita
asa og kanus-a
basta. morag nagkakita na kami
lisod sabton, dunay dili mahinumduman, og usahay bug-at kaayong
ipakita ang usa ka init nga pahiyom.
sa tinood lang
wala baya gayo'y makasulti kon unsa kini og unsa kana
kon unsaon ang paghulma sa usa ka hingpit
nga debuho
kon unsaon paghapnig ang atong mga kamot aron
malakra diha sa mga bungbong ang mga anino sa nagmalipayon
nga mga iro og salampati
nga makapahugyaw sa gagmayng mga mata sa mga bata
daghan na ang dugo nga mibanaw aron pagpangita anang hingpit
bisan unsang matawag natong hingpit
hingpit ba nga kalipay
hingpit nga kalamposan
kon pangutan-on mo ako
malisang ka seguro ko ang akong ihanyag diha kanimo mao ang mga hingpit
nga dili nimo gusto
dili gustong madungog
dili gustong mahikap
ang hingpit nga kapakyasan
ang hingpit nga kasubo
"simba ko! imo ra na!" mao kana kasagaran ang madungog nako.
labi na og maghisgot na gani ako anang gaba
kanang kamatayon nga morag balbacua nga nag-ung-ong pa
diha sa baba tupad sa natikig nga dila
sa mga ngipon nga wala na gani kadayon og kagot
sa pagdalidalig abot
niadtong tawong gabitbit sa hait kaayong sanggot
wala baya gayo'y makasulti kon unsa kini og unsa kana
kon unsaon ang paghulma sa usa ka hingpit
nga debuho
kon unsaon paghapnig ang atong mga kamot aron
malakra diha sa mga bungbong ang mga anino sa nagmalipayon
nga mga iro og salampati
nga makapahugyaw sa gagmayng mga mata sa mga bata
daghan na ang dugo nga mibanaw aron pagpangita anang hingpit
bisan unsang matawag natong hingpit
hingpit ba nga kalipay
hingpit nga kalamposan
kon pangutan-on mo ako
malisang ka seguro ko ang akong ihanyag diha kanimo mao ang mga hingpit
nga dili nimo gusto
dili gustong madungog
dili gustong mahikap
ang hingpit nga kapakyasan
ang hingpit nga kasubo
"simba ko! imo ra na!" mao kana kasagaran ang madungog nako.
labi na og maghisgot na gani ako anang gaba
kanang kamatayon nga morag balbacua nga nag-ung-ong pa
diha sa baba tupad sa natikig nga dila
sa mga ngipon nga wala na gani kadayon og kagot
sa pagdalidalig abot
niadtong tawong gabitbit sa hait kaayong sanggot
si agrifina
wala nay gihandom pa si agrifina kang bisan kinsa
og bisan kanus-a
dugay rang namatay ang iyang bana nga sa una
mananuman og repolyo didto sa bugnaw kaayong bukid
sa sergio osmena
nahilis ang iyang mga bukog nahimong tubig og nalumoy siya
og morag tubig nga gisuyop sa yuta og dayong kauga nga morag
walay dako kaayong hitabo nga
angayng bubuan og daghan kaayong mga luha
ang iyang bugtong anak nga babaye nga valedictorian sa
olingan elementary school
nga mi-graduate og accountancy sa st vincent's college
(magna cum laude)
kalit lang usab nga nalisoan sa iyang pangisip
(nga morag usa ka drama sa radyo ang
iyang kinabuhi)
nagdagkot siyag kandila nga gikan pa gani sa grotto
sa Birhen sa Simala
dugay siyang nangadye, nag-iyak, mibakho, miluhod,
mihapa, sa atubangan sa mga gihunahuna niya nga mga gamhanan
nga makapausab sa dagan sa iyang kinabuhi
ambot og naunsa, nakatulog ba kaha si agrifina
o nakuyapan ba kaha sa tumang kaguol
ang amo na lamang nahibaw-an sumala sa tsismis sa among silingan
nalimtan kuno ang kandila
nasunog ang kwarto midilaab ang mga kurtina og miulbo ang tibook balay
nga giatopan og nipa og gibongbungan og kawayan
nga gianay na
og gibukbok
napago si agrifina mibalik sa abo
nawala na ang tanang mga kasubo og pagmahay
og bisan kanus-a
dugay rang namatay ang iyang bana nga sa una
mananuman og repolyo didto sa bugnaw kaayong bukid
sa sergio osmena
nahilis ang iyang mga bukog nahimong tubig og nalumoy siya
og morag tubig nga gisuyop sa yuta og dayong kauga nga morag
walay dako kaayong hitabo nga
angayng bubuan og daghan kaayong mga luha
ang iyang bugtong anak nga babaye nga valedictorian sa
olingan elementary school
nga mi-graduate og accountancy sa st vincent's college
(magna cum laude)
kalit lang usab nga nalisoan sa iyang pangisip
(nga morag usa ka drama sa radyo ang
iyang kinabuhi)
nagdagkot siyag kandila nga gikan pa gani sa grotto
sa Birhen sa Simala
dugay siyang nangadye, nag-iyak, mibakho, miluhod,
mihapa, sa atubangan sa mga gihunahuna niya nga mga gamhanan
nga makapausab sa dagan sa iyang kinabuhi
ambot og naunsa, nakatulog ba kaha si agrifina
o nakuyapan ba kaha sa tumang kaguol
ang amo na lamang nahibaw-an sumala sa tsismis sa among silingan
nalimtan kuno ang kandila
nasunog ang kwarto midilaab ang mga kurtina og miulbo ang tibook balay
nga giatopan og nipa og gibongbungan og kawayan
nga gianay na
og gibukbok
napago si agrifina mibalik sa abo
nawala na ang tanang mga kasubo og pagmahay
Thursday, October 22, 2009
nasalaag nga mga linya
ang tawong nagkawo og bulinga nagtiil nga lapok kaayo ang mga bitiis
nga tayaon ang bulok sa gisi nga
karsones og t-shirt nga
dunay markang UCLA
(klarong ukay ukay)
nagbitbit sa usa ka itoy nga
nag-aw-aw
nawala sa dalan sa lungsod
hapit maligsi sa dakong trak sa
pagsulay sa pagtabok sa karsada
kay gustong mosunod sa iyang inahan
nga gutom og
nahimong walay puangod
balik sa ilang balay sa daplin sa uma
nga dugay na nilang gisaopan
apan hangtod karon
wala gayod mailaha
ang unga sa usa ka kabaw nga nagsunod sa dakong panon
pahinungod sa iyang agalon:
bisan og nagsunod ako niining dakong panon
agalon,
wala kini nagpasabot nga ako giganahan og sabsab
niining baga kaayong sagbot
pag-inom sa lubog kaayong tubig sa daplin sa suba
nga atong giagian
pagkalibang bisag asa sa dalan
pagsungag sa bisan unsang mobabag sa panon
paggukod sa dili kaila
aron ka masayod bisan og kabaw lang ako nga sama usab kanila
nga ania niining dakong panon
dili baya kabaw ang akong mga hunahuna
dili baya kabaw ang akong mga damgo
ayaw og sabta nga dili na nako gusto kining kinabuhi sa kabaw
kasabot ko
kabalo kong modawat sa nahisulat sa akong mga sungay og sa akong
mga lapalapa
gibati ko ang kabaga sa akong nawong sa panit sa tibook kong lawas
ayaw sabta nga sa imong matag bunal kanako
giganahan ako niini
ayaw sabta nga sa akong pagsunodsunod sa imong mga katarungan isip usa ka agalon
isip usa ka tawo
nakauyon na ako nga mamahimong sama kanimo
aduna ako'y gibati apan ako pa kining gisuta
aduna ako'y nalantaw sa unahan apan ako pa kining gianinaw
hanap apan sayod ako nga kini matood
wala pa karon apan sayod ako nga kini moabot sa saktong panahon
bisan og nagsunod ako niining dakong panon
agalon,
wala kini nagpasabot nga ako giganahan og sabsab
niining baga kaayong sagbot
pag-inom sa lubog kaayong tubig sa daplin sa suba
nga atong giagian
pagkalibang bisag asa sa dalan
pagsungag sa bisan unsang mobabag sa panon
paggukod sa dili kaila
aron ka masayod bisan og kabaw lang ako nga sama usab kanila
nga ania niining dakong panon
dili baya kabaw ang akong mga hunahuna
dili baya kabaw ang akong mga damgo
ayaw og sabta nga dili na nako gusto kining kinabuhi sa kabaw
kasabot ko
kabalo kong modawat sa nahisulat sa akong mga sungay og sa akong
mga lapalapa
gibati ko ang kabaga sa akong nawong sa panit sa tibook kong lawas
ayaw sabta nga sa imong matag bunal kanako
giganahan ako niini
ayaw sabta nga sa akong pagsunodsunod sa imong mga katarungan isip usa ka agalon
isip usa ka tawo
nakauyon na ako nga mamahimong sama kanimo
aduna ako'y gibati apan ako pa kining gisuta
aduna ako'y nalantaw sa unahan apan ako pa kining gianinaw
hanap apan sayod ako nga kini matood
wala pa karon apan sayod ako nga kini moabot sa saktong panahon
ang kadako sa gugma
bisan pa sa pagkalayo kaayo nimolabang sa sapa katkat sa mga bukid
subay sa agianan sulod sa
dagkong mga kakahoyan
mabati ko ang imong mga tunob
nga nagpaingon na kanako
sayod ako nga ikaw na kana
bisan gani og wala ko pa mabati
ang pagtawag nimo sa
akong ngalan
pahinumdum
i1968
abog pa kaayo ang dalan
paingon sa maribujoc
batoon nga lugar nga maoy gilayasan
sa akong mga karaang kaliwat
ordinahan ang
pag-umangkon sa akong lolo
dakong hikay
giihaw ang duha ka baka
og lima ka baboy
nagbaha ang tanduay
morag bungtod ang kadaghan
sa mga torta
sa wala pa kami manguli sa
Mindanao
nagpakuha pa kami og hulagway
isip handumanan
samtang nagpaabot sa bus
nga mohatod namo
sa pantalan sa tagbilaran
nia kanako ang maong hulagway
niwang ang pari
itom og antipara
dako ang pahiyom
luag ang akong t-shirt
taas ang akong medyas nga hapit
nang miabot sa akong tuhod
og ang akong alot
kon sila pay pasurahon
alot mingaw
ii
1972
nabalita ang pagpahawa sa maong pari
nawala og pila ka tuig
mikuyog sa kalihokan
nadakpan
napriso
naminyo sa iyang kaila nga madre usab
nanganak silag tulo ka buok
mibalik sa gobyerno
nahimong adviser sa dakong politiko sa
mindanao
nahimong gamhanan
nadato
nahimong dungganon sa katilingban
namantala ang iyang
kabantogan sa pagdumala
sa mga lungsod
namayor
mag gobernador
iii
karong 2010....
unsay kahay sunod nga mahitabo sa iyang mga pangandoy
nga mahuptan ang
saktong pagpangalagad sa
Haring Lungsod?
sa mga mipiyal kaniya sa ilang mga kinabuhi?
sa mga naghandom nga mahaw-as
sa kalisod? sa mga nawad-an na og pagsalig?
unsa na pod kaha ang hingpit nga pasalig
aron makuha ang gahom?
iv
milantaw ko og balik sa hulagway nga morag
nahilis na sa paglabay sa daghang katuigan
aduna na kini mga
gisi sa kilid nga morag gihinayhinayan og kaon sa anay
o dili ba kaha utitod
siguro kay natilawan niini ang katam-is sa mga kagahapon
dili ko motoo
pait ang kagahapon
aslom morag suka nga dugay nang gihipos sulod sa tadyaw nga karaan
gilantaw ko ug dugay
karaan nga larawan nga maoy sumpay sa among kinabuhi
nga maoy magsugid sa usa ka pag-antos
kaniadto aron sungkiton ang mga bitoon alang kanamo diha sa
itom kaayong langit
dili ko motoo
hagbay rang nagsimang ang among mga dalan
ako sa wa
siya sa tunga hangtod nga siya milapos paingon sa tuo
hangtod nga mikawas siya sa kwadro
hangtod nga mahulog siya
sa kinailawman ning
hulagway nga karaan
hangtod nga dili ko na siya igkita
hangtod nga ako
malata, madugta, mahilis, mahupas sama sa usa ka damgo
nga wala matuman
sud lang gihapon ning kwadro sa
hulagway nga karaan
kinsa ba god kaha ang dili ganahan anang kabag-ohan?
gawas diha sa
hulagway nga karaan
gilantaw ko pag-usab.
aduna gihapon ako'y nakita nga wala pa nako makita
kanunay, kanunay, kanunay....
Wednesday, October 21, 2009
sa demokrasya
ang pulotboy ni thalma
sa iyang paboritong tennis court
iyaha nang judge karon sa korte
sa Dapitan
ang bayot niyang classmate
nga maayong modula atong bakya-bakya
brigidaire general na karon
sa 4th infantry division
ang anak sa tinderog bulad nga ilang
silingan kaniadto nga sigig
panghulam og kwarta sa iayang mama
unya dili mobayad
undersecretary na sa
department of finance
ang ilang student leader kaniadto
sa st.vincent's college nga
dakponon sa panahon ni marcos
nga dayon nagpari
mipahawa og naminyo
ra usab sa usa ka RVM sister
karon mayor na
sa usa ka malinawon nga lungsod
didto sa Bohol
ang iyang kadula og takyan
kaniadto sa Olingan Elementary School
nga siging iskip sa klase
karon dako na og ranggo sa
bureau of customs
og kadtong kusog mangawat og hikap
sa iyang paa
samtang magardening sila sa
high school pa
karon gobernador na sa ilang
probinsya
sa Alma nga ang hilig magtennis sa hapon
og magsimba matag buntag sa
kinamingawang lungsod sa probinsya
diin ang madungog mao lamang
ang pagbagting sa kampana simbahan kon
dunay mamatay
intawon namangkay
siging chat sa internet
naghandom lang gihapon sa iyang
prince charming nga mokuha niya
dinhi sa lugar nga ang sistema
og si rizal pa'y pasultihon
morag barkong gatuyoktuyok
lamang diha
sa iyang gipunduhan og
wala nay klaro kon
asa ang kapaingnan
sa iyang paboritong tennis court
iyaha nang judge karon sa korte
sa Dapitan
ang bayot niyang classmate
nga maayong modula atong bakya-bakya
brigidaire general na karon
sa 4th infantry division
ang anak sa tinderog bulad nga ilang
silingan kaniadto nga sigig
panghulam og kwarta sa iayang mama
unya dili mobayad
undersecretary na sa
department of finance
ang ilang student leader kaniadto
sa st.vincent's college nga
dakponon sa panahon ni marcos
nga dayon nagpari
mipahawa og naminyo
ra usab sa usa ka RVM sister
karon mayor na
sa usa ka malinawon nga lungsod
didto sa Bohol
ang iyang kadula og takyan
kaniadto sa Olingan Elementary School
nga siging iskip sa klase
karon dako na og ranggo sa
bureau of customs
og kadtong kusog mangawat og hikap
sa iyang paa
samtang magardening sila sa
high school pa
karon gobernador na sa ilang
probinsya
sa Alma nga ang hilig magtennis sa hapon
og magsimba matag buntag sa
kinamingawang lungsod sa probinsya
diin ang madungog mao lamang
ang pagbagting sa kampana simbahan kon
dunay mamatay
intawon namangkay
siging chat sa internet
naghandom lang gihapon sa iyang
prince charming nga mokuha niya
dinhi sa lugar nga ang sistema
og si rizal pa'y pasultihon
morag barkong gatuyoktuyok
lamang diha
sa iyang gipunduhan og
wala nay klaro kon
asa ang kapaingnan
Tuesday, October 20, 2009
latagaw
kaadlawon
miabot ang banag
banag
naghatod sa
usa ka asul nga
buntag
adunay anino
sa usa ka
sakayan
naglutaw
lutaw sa
dagat
naglantaw
ang latagaw
nga nabuntagan
og bugtaw
sa kalipay
nga wala kadagop
bisag usa na lang
ka bigatlon
nga lamok
unsa ba go'y dangatan sa salag sa kaminyoon?
isa bag-o pa tang minyo
ang maghangupay mao ang atong mga ngabil
ang maglayog ang atong
mga dila
ang atong mga kamot morag mga kadena
naglingkos-lingkos
ang atong mga tiil hapit kada oras
nagsiniboay
pirmi tang kuyog bisdan asa
mora kag akong anino nga kon asa ko
tua pod ka
kadugayan
(pila na gani ta ka tuig?)
sa atong pagkatulog diha sa katreng dili na
moagik-ik
lagyo na kaayo tang duha
og kon duna may mag-abot
mao na lang
ang tumoy sa atong mga sampot
(kay magtalikdanay na man lang lagi ta)
sa pagpunay nimog tan-aw sa tv
sa serial ni Piolo Pascual
didto sad ko's gawas
nagpabulhot sa akong sigarilyo
siging ginhawa og lalom
(lain na ang siging gihandom?)
nakigtagay og pipila ka botelya sa beer
atubangan sa mga kakahoyan
nga walay mga kibir
sa atbang sa atong balay
nga morag naputlan og koryente sa kamingaw
sa ilalom sa mga bitoon og bulan
nga wala na matingala kon unsay dangatan
nianang gipanghambog nilang
pag-inunongay kunuhay sa
salag sa kaminyoon
ii
ang akong mahinumduman baya
nga sa ilang katigulangon
si mama og si papa naa rag binunalay sa
ilang mga baston
og ang imong mamang og papang usab
bisag wala na magtingganay
nagdungan lang gihapog pamahaw
paniudto og panihapon og kon
magtingog man panalagsa
kanang dili na gyod malikayan
ang diyalogo mao lamang ang
"estupido" "peste" "litse"
"tang ina" og "punyeta"
iii
unsa na lang kaha Sweet
inigpatong na nato ugma sa atong
ika-25 nga anibersaryo sa atong
kaminyoon?
litson pa kaha gihapon?
dili na lang pancit canton?
iv
mihangad ko's bulan
og mga bitoon
walay tubag ang mga bigatlon!
Sunday, October 18, 2009
ang akong mga drawing sa grade one
ang kang oscar
mga bulak nga gumamela
og mga iring
kadtong gamay nga lingin
ubos ang dako nga lingin
dayon ikog nga
morag letrang S
ang akoa
mga bata nga morag mga sulom
ang mga nawong
dagko ang mga mata
walay mga tudlo
og mga kumagko
wala sa'y ilong
namatikdan na ni
mam romero nga
ang akong panglantaw
morag depektebo
kay anak man lagi
usab akog maestra
mas dako ang
iyang pasensya
iya kong giatik-atik
bisag nindot baya gyod
ang kang oscar nga
iring og gumamela
ingon siya: dili humot
ang gumamela
og ang iring sakit
kaayo kon mao nay
mangawras
Tuesday, October 13, 2009
Monday, October 12, 2009
sabta na lang
mibilib ko
sa dihang wala ka
nagpahungaw sa
imong kasuko
sa dihang giilad
ka sa usa ka
maayog postura
nga estafadora
didto tas
bon's cafe
nag-inom tag
sikwate
parisan sa budbod
tanhay
og miingon kag
"ok lang
dili baya pod lalim
kon kita ang
pobre" og imong
gisumpayan
" ako na lang
tong limos niya"
kay ang kwarta
Dodoy
makita ra gihapon
puhon puhon
sa dihang wala ka
nagpahungaw sa
imong kasuko
sa dihang giilad
ka sa usa ka
maayog postura
nga estafadora
didto tas
bon's cafe
nag-inom tag
sikwate
parisan sa budbod
tanhay
og miingon kag
"ok lang
dili baya pod lalim
kon kita ang
pobre" og imong
gisumpayan
" ako na lang
tong limos niya"
kay ang kwarta
Dodoy
makita ra gihapon
puhon puhon
wala pa koy kwarta
wala pa koy
kwarta nga igo
ikabayad sa
pagpaopera sa
akong
botbot busa palihog
lang
ayaw pagtinanga
diha
hunahunaa sa
makadaghan
ayha ka
motoo sa akong
mga saad
og pasalig...
kwarta nga igo
ikabayad sa
pagpaopera sa
akong
botbot busa palihog
lang
ayaw pagtinanga
diha
hunahunaa sa
makadaghan
ayha ka
motoo sa akong
mga saad
og pasalig...
drama
sa pagsulat ko
ining balaka gipatukar
nako ang
The Rain
ni Jim Chappell
dayon akong
gihubo ang akong
kamisin
nga pinalit nako
sa Boracay sa
miaging bulan
kadtong wala pa
ang kahasol ni
Ondoy
og ni Pepeng sa
atong mga
kaberks sa dakong
isla sa Luzon
bag-o lang kong
nahuman og pamahaw
sinugbang Pulag Ikog
giparisan sa
salad nga Pao
mas daghan hinoon
ang akong nahurot
sa sinaw kaayong humba
nga bringhouse
nako sa
adlawan ni Mayet
ang pag-umangkon sa
akong asawa nga
ex-nun sa Good Shepherd
nga ambot og nganong migawas
naminyo pog pare nga usa ka
bulan na lang unta
aron ordinahan
unya sa upat lang ka bulan (?, dili ko
kaayo segurado sa akong
math sa pag-ihap)
nga panag-ipon
nanggibulang lang dayon
nagsulat ko nga walay
plano og unsay isulat
samtang giduladulaan sa
akong baba ang
toothpick nga
kawayan
sahay ang balak morag kinabuhi
nako ( basin dili pareho sa imoha)
nga walay
direction, patira pataka lang
sunod sunod sa kaanindot lamang
sa musika nga
nadungog nako sa radyo sa among
silingan
(kay sa una wala baya mi radyo
kay kining akong papa
haskang kuripota
kay lagi kuno kining radyo
labi na ang pagpamati sa mga drama
makalangan lang sa trabaho
sama anang paglibwas sa nipa nga atop
og sa pagbalhin sa kabaw og baka
og sa paglawog sa
mga pato og bebe)
namati lang gihapon ko
sa The Rain
nahuman na, akong gi-replay
basta lang
busy ko, apan karon mag-abusar ko
akong iwaldas ang akong oras
manimalos ko
sa kaistrikto sa akong panahon kaniadto
karon nia,
sulat sulat og balak morag korek
basin diay og
maalaan nga balakero
basin diay og
makalipay ra sab ko
dili ninyo, noh? sa ako lang jud mismo.
kahinumdom ko ni
fr. Makairog samtang didto pa ko
sa Arvisu
kadtong nabantayan niyang
nahimo kong
hilomon kadyot ( kay maglagot
man god lagi siya sa
akong kasabaan
og "kakiat" ( sirok, badlongon,
maldito, hilabtanon,
intermedido,
probinsyano, tanga, stupido,
how do you eat? look at you
you don't even know how to use that spoon and fork
garden tools iyang tawag sa akong
kutsara og tinidor og
kutsilyo (ha ha ha kataw-anan jud tong
paria nga fure tagalog nga sus
pagkapotot ra ba gyod
unya certified noranian unya
ang iyang paboritong reading materials
liwayway,,, yes! liwayway
unya, mao na ni karon, maka dis-edify jud
kay nagshort og papook unya
nag fashion show baya sa
taas kaayo og balikog namong hagdan
sa Arvisu)
time sa. Nahuman na ang
The Rain
ni Jim Chappell..
balhin na pod ko
sa
Forbidden Game
guitar interpretation
ni Nonoy Libanan....
ok ra ka? (dili ba badoy?)
hmm, ako ning balak
pwes akoy magbuot.
ining balaka gipatukar
nako ang
The Rain
ni Jim Chappell
dayon akong
gihubo ang akong
kamisin
nga pinalit nako
sa Boracay sa
miaging bulan
kadtong wala pa
ang kahasol ni
Ondoy
og ni Pepeng sa
atong mga
kaberks sa dakong
isla sa Luzon
bag-o lang kong
nahuman og pamahaw
sinugbang Pulag Ikog
giparisan sa
salad nga Pao
mas daghan hinoon
ang akong nahurot
sa sinaw kaayong humba
nga bringhouse
nako sa
adlawan ni Mayet
ang pag-umangkon sa
akong asawa nga
ex-nun sa Good Shepherd
nga ambot og nganong migawas
naminyo pog pare nga usa ka
bulan na lang unta
aron ordinahan
unya sa upat lang ka bulan (?, dili ko
kaayo segurado sa akong
math sa pag-ihap)
nga panag-ipon
nanggibulang lang dayon
nagsulat ko nga walay
plano og unsay isulat
samtang giduladulaan sa
akong baba ang
toothpick nga
kawayan
sahay ang balak morag kinabuhi
nako ( basin dili pareho sa imoha)
nga walay
direction, patira pataka lang
sunod sunod sa kaanindot lamang
sa musika nga
nadungog nako sa radyo sa among
silingan
(kay sa una wala baya mi radyo
kay kining akong papa
haskang kuripota
kay lagi kuno kining radyo
labi na ang pagpamati sa mga drama
makalangan lang sa trabaho
sama anang paglibwas sa nipa nga atop
og sa pagbalhin sa kabaw og baka
og sa paglawog sa
mga pato og bebe)
namati lang gihapon ko
sa The Rain
nahuman na, akong gi-replay
basta lang
busy ko, apan karon mag-abusar ko
akong iwaldas ang akong oras
manimalos ko
sa kaistrikto sa akong panahon kaniadto
karon nia,
sulat sulat og balak morag korek
basin diay og
maalaan nga balakero
basin diay og
makalipay ra sab ko
dili ninyo, noh? sa ako lang jud mismo.
kahinumdom ko ni
fr. Makairog samtang didto pa ko
sa Arvisu
kadtong nabantayan niyang
nahimo kong
hilomon kadyot ( kay maglagot
man god lagi siya sa
akong kasabaan
og "kakiat" ( sirok, badlongon,
maldito, hilabtanon,
intermedido,
probinsyano, tanga, stupido,
how do you eat? look at you
you don't even know how to use that spoon and fork
garden tools iyang tawag sa akong
kutsara og tinidor og
kutsilyo (ha ha ha kataw-anan jud tong
paria nga fure tagalog nga sus
pagkapotot ra ba gyod
unya certified noranian unya
ang iyang paboritong reading materials
liwayway,,, yes! liwayway
unya, mao na ni karon, maka dis-edify jud
kay nagshort og papook unya
nag fashion show baya sa
taas kaayo og balikog namong hagdan
sa Arvisu)
time sa. Nahuman na ang
The Rain
ni Jim Chappell..
balhin na pod ko
sa
Forbidden Game
guitar interpretation
ni Nonoy Libanan....
ok ra ka? (dili ba badoy?)
hmm, ako ning balak
pwes akoy magbuot.
mas lami baya kon tawo lang ako
pagkaambisyoso ko
kaha no
kon akong awat
awaton kadtong
ilang mga ginoo?
hayyy
mas nindot lang baya
kon ordinaryo
kong tawo
nga og masayop
dali dali ra ang pagpangayo
og pasaylo
kaha no
kon akong awat
awaton kadtong
ilang mga ginoo?
hayyy
mas nindot lang baya
kon ordinaryo
kong tawo
nga og masayop
dali dali ra ang pagpangayo
og pasaylo
kasina
sige kong
kitkit sa pako
sa piniritong
manok nga
bisaya
sa adlawan ni
merian
didtos ilang dakong
balay
akong gilad-ok
ang mango
float
og dayong higop
sa sabaw
sa tinolang
yellow fin
wa ko maghandom
nga ang iyang
banang
masakiton
naglantaw
sa akong
kahalab
sa tumang kasina
ang pagkaon
wala na man goy
lami alang
kaniya
kitkit sa pako
sa piniritong
manok nga
bisaya
sa adlawan ni
merian
didtos ilang dakong
balay
akong gilad-ok
ang mango
float
og dayong higop
sa sabaw
sa tinolang
yellow fin
wa ko maghandom
nga ang iyang
banang
masakiton
naglantaw
sa akong
kahalab
sa tumang kasina
ang pagkaon
wala na man goy
lami alang
kaniya
kalagot
kalagot
ning tamsiha ay
misud sa
among bay
abi nakog
nahinangop nakog
dako
sus, nangiti
ra man diay!
ning tamsiha ay
misud sa
among bay
abi nakog
nahinangop nakog
dako
sus, nangiti
ra man diay!
Thursday, October 8, 2009
panahon na sa pagsabot
miabot na ang panahon
sa pagsabot
sa dihang nabati mo na
ang kahapdos
sa kapildihon sa dihang
nadagma ka na og
walay mitabang nimo
pagbangon
sa dihang nawala ka
og wala ka na
nahikaplagi
sa dihang natilawan na
sa dila ang kaasgad
sa imong luha
sa pagsabot
sa dihang nabati mo na
ang kahapdos
sa kapildihon sa dihang
nadagma ka na og
walay mitabang nimo
pagbangon
sa dihang nawala ka
og wala ka na
nahikaplagi
sa dihang natilawan na
sa dila ang kaasgad
sa imong luha
Tuesday, October 6, 2009
batang babaye
bagyong ondoy
Sunday, October 4, 2009
raya raya
gikan sa habog
nga kisame
gilantaw kita
sa usa ka tiki
nga wala
mangilabot
niining atong
raya raya
dupa dupa
dakop dakop
sa atong mga
tinagoan
wala mangilabot
nanak-an
usa lang ang iyang
gibantayan
ang lamok nga
nasaag
ang alindanaw
nga walay
kabatogan
tambal kini sa
iyang gahaw-ang
nga tiyan
kon motan-aw
lang unta kita
sa langit
makita unta nato
ang kamatooran
Friday, October 2, 2009
sakay ako sa duyan sa kinabuhi
ania misakay ako sa
duyan sa kinabuhi
matag adlaw
matag gabii
balik balik lang
tabyog padulong
sa unahan
tabyog na usab
og balik
og ikaw ang kanunay
nga nagtulodtulod
sa lingkoranan
sa akong duyan
nga mora akog bata
og ikaw ang akong
tiglingaw nga inahan
kon atua na ako sa
tumoy
gisulayan ko og kab-ot
ang panganod
bisag lisod
kay ako usab hadlok
nga mahulog
duha ka kamot ang
hugot usab nga
mihawid sa pisi
sa duyan nga
kubtanan
walay nahitabo
kanako ning duyan
sa kinabuhi bisan
pa sa makanunayon
mong pagtabyog
og kon moabot na gani
ako sa ubos
kanang modapat na
gani ang akong mga
tiil sa yuta
gusto ko na unta usab
nga monaog
aron unta makigdula
sa laing dula kuyog
kanimo
apan wala ka mamati
kanako bisan og
unsaon ko og syagit
nagpabutabungol ka
lamang
kay aduna ka pay
gidamgo alang sa
akong kinabuhi
nga unta makab-ot
ko ang mga bulan
og mga bitoon
o dili ba kaha ang
adlaw
wala ka mamati
wala ka mamati
dili ka ganahang
mamati kanako
dili ko na maantos
og dili ko na gusto
nga kining akong
pagkapuol sa duyan
sa kinabuhi
magpadayon pa
kay dili ka man
mamati kanako
ugma kon malipat
ka na gani
tungod kay abtik
ka man kaha
bantayi pag-ayo
dunay moambak
og unya kini modagan
og kon dili man gani
kana mahitabo
pagbantay pag-ayo
kay basin og
dunay masipaan
duyan sa kinabuhi
matag adlaw
matag gabii
balik balik lang
tabyog padulong
sa unahan
tabyog na usab
og balik
og ikaw ang kanunay
nga nagtulodtulod
sa lingkoranan
sa akong duyan
nga mora akog bata
og ikaw ang akong
tiglingaw nga inahan
kon atua na ako sa
tumoy
gisulayan ko og kab-ot
ang panganod
bisag lisod
kay ako usab hadlok
nga mahulog
duha ka kamot ang
hugot usab nga
mihawid sa pisi
sa duyan nga
kubtanan
walay nahitabo
kanako ning duyan
sa kinabuhi bisan
pa sa makanunayon
mong pagtabyog
og kon moabot na gani
ako sa ubos
kanang modapat na
gani ang akong mga
tiil sa yuta
gusto ko na unta usab
nga monaog
aron unta makigdula
sa laing dula kuyog
kanimo
apan wala ka mamati
kanako bisan og
unsaon ko og syagit
nagpabutabungol ka
lamang
kay aduna ka pay
gidamgo alang sa
akong kinabuhi
nga unta makab-ot
ko ang mga bulan
og mga bitoon
o dili ba kaha ang
adlaw
wala ka mamati
wala ka mamati
dili ka ganahang
mamati kanako
dili ko na maantos
og dili ko na gusto
nga kining akong
pagkapuol sa duyan
sa kinabuhi
magpadayon pa
kay dili ka man
mamati kanako
ugma kon malipat
ka na gani
tungod kay abtik
ka man kaha
bantayi pag-ayo
dunay moambak
og unya kini modagan
og kon dili man gani
kana mahitabo
pagbantay pag-ayo
kay basin og
dunay masipaan
iya kaha kadtong mga ginikanan?
kagabii
mga alas onse
nakamata ko nga
giuhaw og tubig
og busa miadto ko
sa kusina og nagkuha
og usa ka baso nga
bugnaw kaayong
tubig gikan sa
ref
naalimungatan ko
ang duha ka ok-ok
nga mitago sa
ilalom sa tadtaran
nga walay
hugas
sa walay duhaduha
mikuha ko sa
Baygon og
giisprehan ang duha
ka mga
sipat nga nilalang
nanagan ang duha
kuyog og nakalupad
pa gani
hangtod nga kini
nangahulog sa salog
mihayang og
mikirig
gikalipay ko ang ilang
kamatayon
kining mga hugawan
nga mga ok-ok
sa dihang palongon ko
na unta ang suga
pagkahuman nako
og inom sa bugnaw nga
tubig
mitumaw ang usa ka
gamay kaayo nga
ok-ok
nagdungaw
sa ibabaw sa gasinaw nga
puti nga tayls
sa among banggera
nagtan-aw sa duha ka
ok-ok nga
nangatikig na
Thursday, October 1, 2009
tulay
alang sa ubang tatay
ang ubang anak
kuyamad, tungaw,
piso, baktin, pispis
og alang usab sa ubang
mga anak
ang ilang mga tatay
halas, sigbin, buaya,
bitok, uhipan, tanga
sa usa ka anak
nga gitagaan sa iyang tatay
og pusil-pusil
sa iyang ika-unom nga
adlawan
ang iyang tatay
mao gayod ang iyang
tinood nga
amahan
og kadtong tatay nga
naghatag sa maong
pusil-pusil ang iyang
anak mao
ang iyang kataposang
taytayan.
ang ubang anak
kuyamad, tungaw,
piso, baktin, pispis
og alang usab sa ubang
mga anak
ang ilang mga tatay
halas, sigbin, buaya,
bitok, uhipan, tanga
sa usa ka anak
nga gitagaan sa iyang tatay
og pusil-pusil
sa iyang ika-unom nga
adlawan
ang iyang tatay
mao gayod ang iyang
tinood nga
amahan
og kadtong tatay nga
naghatag sa maong
pusil-pusil ang iyang
anak mao
ang iyang kataposang
taytayan.
kapoyg apas
gipasagdan ko na ang mga dahon
nga nangahulog
ang mga sagbot nga nanag-as
ang mga e-mails dili na nako maganap
og basa
mga handouts gikan sa korte suprema
giabogan na
lang
siging likay
og wala na mautingkay
ang mga balita sa radyo morag
mga kanta sa choir nga yabag
sa gagmayng simbahan
ang mga vcd nga akong bag-ong
napalit dili na gani nako
malantaw
kapoyg apas sa mga dikta sa
akong kinabuhi
karong gabii dili ko molakaw
dili ko magtrabaho
wala akoy isipon nga kabilinggan
kang bisan kinsa
adto ko's among atop
awaton nako ang iring
didto ko magpundo
ako lang
lantawon ko ang tibook
palibot
susihon ko ang langit
tan-awon ko ang mga panganod
moginhawa ko og lalom
moligid ko og mohayang
sulayan kog ihap balik
ang mga bitoon
nga nangahulog
ang mga sagbot nga nanag-as
(morag mga ihalas nga baboy
sa akong nataran)
wala ko na gidampassa akong nataran)
ang mga e-mails dili na nako maganap
og basa
mga handouts gikan sa korte suprema
giabogan na
lang
siging likay
og wala na mautingkay
ang mga balita sa radyo morag
mga kanta sa choir nga yabag
sa gagmayng simbahan
ang mga vcd nga akong bag-ong
napalit dili na gani nako
malantaw
kapoyg apas sa mga dikta sa
akong kinabuhi
karong gabii dili ko molakaw
dili ko magtrabaho
wala akoy isipon nga kabilinggan
kang bisan kinsa
adto ko's among atop
awaton nako ang iring
didto ko magpundo
ako lang
lantawon ko ang tibook
palibot
susihon ko ang langit
tan-awon ko ang mga panganod
moginhawa ko og lalom
moligid ko og mohayang
sulayan kog ihap balik
ang mga bitoon
Subscribe to:
Posts (Atom)