sa pakigbisog sa adlaw-adlaw nga panginabuhi

"Be kind, 

for everyone you meet is

 fighting a hard battle."

nakita ko ang akong larawan, human sa panihapon ikaw ang nagkuha unya nakita nimo nga ako walay pahiyom seryoso unya mihangyo ka nga unta sa sunod nga higayon nga kita human sa pipila ka tuig nga unta makat-unan ko na unsaon pagpahiyom bisag kanang dili tinood.

ayaw ako patuhoa sa imong gikwentas nga kalipay

estoryahe ko

kabahin sa wala pa nimo mabungat sa uban

sayod ko

nga ang imong gisakyan nga mga sumbingay gaaginod usab sa lawod sa mga dili malitok nga mga pulong

ayayay

kana unta ang akong gustong madungog

apan ania kita sa tungatunga sa paglatid sa mga tabon sa dili angayan nga hisgotan

kasabot ko kaayo niana

karong gabii sayo ako nga mobiya aron estoryahon  ko na usab ang akong kaugalingon bahin kanato

dili ako makatulog

magbalibali ko sa akong katre dinhi sa lawak nga usa lang ka gabii nakong higdaan

kumusta na ba usab ang imong pakiggubat sa kinabuhi?

ayaw kabalaka

bisan ug daghan na ang gidungog nga namatay sa walay hinungdan kon imo lang gayod nga panungtan ang mga sugyot sa pakigdait 

dili ka gayod maapil niini

ako sundalo lang gihapon

apan hagbay ko rang gipanglabay ang akong mga armas

kay kining gubata 

lahi diay ang gamiton

dili gani utok

gisulayan ko na kana

karon lahi na

sayod ka niana.

didto sa lobby sa marco polo, davao

gibalikan mo
ang kaniadto

gilantaw mo
ang mga dagway
sa kagahapon

maayong
pagkahapnig
ang mga
nangagi

lig-on ang mga
baroganan
samdan ang
kasingkasing
garasan ang
mga bukton

giinom ang
mga walay sulod
na nga
mga baso

gikaon ang mga
nangawala na
sa plato

gitapok ang mga
nahanaw

gipamati ang
mga katawa sa
mga hubog

ug sa dihang
mingitngit na ang
langit

gikaway ang mga
kamot
sa naandan na
nga mga
pagbabay

miabot na ang
mga sakyanan sa
pagbiya

unya gibinbin na
usab nato ang
mga kasakit paingon
sa tagsa-tagsa natong
padulngan

angayan man gayod unta

nagpaabot ko nga mamunga ang
akong gitanom nga
taghoy diha sa kilid sa
imong dughan

migitig ang gamot diha sa
imong kiliran

gusto unta nako nga mabati ang
huni sa langgam nga nagtangag
ug gamay udlot sa dahon sa
gugma

lahi ang gihandom sa akong
kasingkasing

mipasiplat ko ug tan-aw sa imong
lalom nga mga tinutukan
gisayangan ko sa tanan

nganong dili man kitang duha nga
unta ug sila pa nga wala pa gani makainom

angay man gayod
angay man gayod unta

kalapoy

miabot ang panahon nga
bug-at na kaayo ang akong mga tiil
ug wala na ako
milugsong paingon sa simbahan
nga ilang gitukod sa habog nga bungtod
duol sa aping
sa adlaw

sa kadugay nahanap ang akong
panglantaw
napapa na usab ang mga ganghaan
diin ako gianad nga
moampo

nawala na kanako ang kaaghop
sa usa ka karnero
misumbalik kanako ang kasuko
sa usa ka rebelde

kon kapoyon na gani ang hunahuna
gusto kining mapalong sama sa usa ka suga
nga walay gihatag kon dili ang mga itom
nga anoos sa mubong pabilo
nga karon nagdampuog
diha sa duha ka pultahan sa
atong mga ilong

alang sa bag-ong gibanlas sa lugar nga akong gitagoan

wa ko masayod nga
ikaw tigtagik usab sa mga
gihunghong kanato
sa hangin

gitaral ka niya ning
lugar nga akong
gitagoan

naniid ako sa imong mga
mata sa dihang
miabot ka ug dili nako
malikayan ang
akong mga pagduda nga
giduyugan usab sa daghang
kabalaka

makaantos ka kaha sa
wala pag-ambat kanato sa
mga kalanggaman?

pagkadaghan na sa mga wakwak
dinhing dapita
tag-as ang ilang mga dili ug
ang ilang mga pusod
naglambi diha sa ilang mga
tiyan

unta, magpabilin kang usa ka
anghel
unta ang mga tingog sa
palibot
dinhing lugara
dili makausob kanimo

walay tawo

dinhis among balangay
kusog kaayo ang suound system sa
kabuntagon

atbang sa among simbahan
kanunayng gipatugtog ang

glory be to the new born king
glory be to the new born king

25 sa disyembre sa plaza sa
katipunan
alas 8 sa buntag

walay tawo

kon asa na usab ako paingon?

:they all made it up"
maoy ingon ni ron,

and how did you
know?
pangutana lang gihapon

they have so many
reasons for
making all these stories
up! segurado siya nga
ang tanan
mga mugna lamang sa
hunahuna

kay ang tanan kuno kabahin
lamang
sa

selfish interest

makatoo dili ako
apan wa koy mahimo

i also made this up
kining akong gisulat
mugna lang usab
kini sa
akong hunahuna

tiguwang na si ron
dili na kaayo kadungog
wa gani siya kabalo
nga sa pagsulti niya anang

they all made these stories
for their selfish motives

kusog kaayo ang iyang syagit
samtang kaming tanan
nangaon
sa noche buena

di na kaayo kalakaw si ron
simag na ang iyang mga mata
nga puno sa kapungot sa
kinabuhi

deep in my mind
i don't really care if he is crazy

ang akong gihunahuna mao ang
ugma

kon asa na usab ang sunod
nga kaon
kon asa na usab ako
paingon?

pagduda

basin ug nawala lang ako
ug busa wala ko na matultuli ang
kagikan sa mga
tubag anang

"unsa ba ang kahulugan...
sama

aning atong
pasko?"

basin nasipyat lang ako
pagtultol sa
pasungan

nahisama na  lang mang god
nga tabi ang bahin sa
tulo ka mga hari

ang bahin sa bitoon ug sa puya
ug sa mga
magbalantay sa mga karnero
ug mga
baka

basin ako usa na lang usab ka
hangin

nga nagdali aron lang
molabay.

kasumo

ang pasko nahisama na lamang
sa

pamahaw, paniudto
panihapon
pahulay, kaon,
trabaho, balik sa balay
hubo sa medyas
labay sa sapatos,
higda sa katre
damgo,
bangon, hugas sa
nawong,
panarapo,
panipilyo, suot sa
karsonsilyo,
pasinaw sa  sapatos
trabaho, hinuktok
lantaw sa karsada,
estorya gamay, laag
gamay,
katawa
pahiyom, lingkod,
tindog, pamati,
paambit, lantawg
teleserye,
inom ug beer,
kaon ug humba
kalibang,
panghugas,
suroy sa boulevard,
palit ug barbecue
bayad, utang,
pagkadaghan

balik-balik
nahibaw-an na kon
asa magsugod
ug kanus-a matapos


pasayloa ko pero
ambot

pagkasumo.

alang sa mga ninglalin nga akong nahinumduman sa pasko

kon patay ka na
wala ka na

busa aron anaa ka
pa kanunay
tamnan nila ug buwak
ang imong lubnganan
o krus
nga timailhan
nga ikaw pa gihapon
kana

sa sayong kabuntagon
kusog pa ang hilak
ug kanunay pang
gidagkutan ang
mga kandila
ug lagb-as pa ang
mga halad

apan hangtod kanus-a?

wala ka na
ang nagpabilin mao na lamang
ang ilang buhaton
aron walay ikasulti ang
mga silingan
sa kagabhion

ngalan ka na lamang
sa mga
wala'y lingaw sa ilang
mga unot-unto nianang
mga kalag-kalag

asa ka man? kumusta ka na?
wala ka man gani mitubag
bisag hoyohoy na lang
sa bugnaw nga hangin
sa among mga tingkoy

..dayon mobalik sa pagbangon

ayaw kabalaka

kining atong kahaw-ang
nagpasabot lamang

nga kita gikan sa kapuno
nga miawas

unya wala kitay gihimo
sa pagkayabo

dayon sa nahaw-as na
ang tanan

pagkalami sa bation
dayon

sumala sa balaod
sa kinaiyahan

mobanos lang gayod
ang kahaw-ang

usa ka na ka lingin
nga agianan


walay gipihig
tanan mapandol

sagol

gisulayan mo ug bantal ang
mga kalipay
apil na ang hilabihan
unya miingon ka
nga wala nay
kasudlan
sa imong dughan

ayaw palabi ana
basin mahimo kang bakakon

upan ka lawak ang naa sa
kasingkasing

nagsagol diha na pait
tam-is, asgad ug
aplod.

ikatulog lang nimo kini dayon

ayaw kabalaka

kining kamingaw
mamisita usahay
gasahan kag
kahaw-ang labi
na sa mga
paskong adlaw

apan kadyot lang
sab na
dali ra pod kanang
mapul-an

bisan ganig sirad-an
ang pultahan
sa walay pananghid
molayat lang
sab na agi sa
bintana

sama ra usab sa
kalipay

ug sa pipila ka adlaw
ikaw na lang ang mahabilin
ug ang imong anino
nga nagsalig sa
kahayag

ug sa pag-abot sa kagabhion
ikaw na lang gayod
sa imong kaugalingon

ug diha mo masukod
amigo ko
ang imong kalig-on

hawid sa imong dunggan
gakos sa imong mga bukton
ikatulog mo lang
kini dayon

alang kang L

nagpabilin ako ug mga tunob
magpadayon ako sa akong panaw

asa ba ako paingon? nangutana ka
wala ako'y klarong kapaingnan

dili mosibo ang imong mga tiil
sa akong mga tunob
dako ra kini alang kanimo
lapok usa ang akong
gitumban

"ayaw pagsunod kanako"
gitambagan ko ikaw

gisulayan mo pag-awit ang akong
mga pagbati

"nganong mibakho ka man?"
nadungog mo kini apan wala  ako'y
nadungog nga tubag gikan kanimo

unsa ba ang naa kanako nga
imo man gayod ako nga sundon?

ugma wad-on ko ikaw sa akong hunahuna
ugma sampongan ko na ang mga ganghaan
sa akong duha ka dunggan

mitunga gikan sa gihungihong nga kamatayon

sayod ako nianang
pagkawala

kaila ko ang hunahuna
nga kon sudlan na nimo ang
pultahan niini
kapoyon gayod ang
imong mga
kamot sa pagpunay
ug abli
sa mga pultahan
nga walay
kataposan

napuno ako sa
kahadlok
mikurog ang tanang
mikurog
kanako

gisubay ko ang
mga tinai
sa tanang mga
pamalandong

pila ka adlaw ang
nahimong gabii?
pila ka tuig ang
nausik?

pagkadaghan sa
mga tipasi nga nagpasad
sa akong dalan
unya gitabangan sa
mga ihalas nga
langgam

wala ako nawad-i
ug pagtoo
maayong pagkamasa
ang haligi
sa akong
paglaum

gisunod mo ako
sa akong
mga tagik

nagmahay ka
sa kaulahian kay
wala
kay nadawdaw
sa akong
mga bahaw

apan usa lang
ang akong ikasulti kanimo

nga sa imong pagbasa niining
ulahing mga
linya

ania ako dakong buhi
milampos
mitunga gikan sa gihungihong
nga kamatayon

bwagsa

oo
malinawon
ang imong
gilabat

ikaw lang
karon
sud sa imong
hawanan

oo ang mga
balili
imo lang

ang mga panganod
gusto mo
pang
angkonon

oo ang
tanan
makumkom mo

ang lingkoranan
nga imong
gilingkoran

ang lamesa
nga imong
talad

mahuktan mo
kaha ang
mga
adlaw?

mataral mo
pa kaha
ang mga
panganod
sud
sa imong
hunahuna?

pagkadako
sa lawak
pagkahuot
sa imong
dughan

ang langgam
dili mo kini
matun-an
aron iyang
hikalimtan ang
gahom
sa paglupad

ang singsing nga nawala

adunay sayop
apan dili mo makita
gisulayan mog hikap
apan dili mao
gisulayan mo ug
susi ang mga lawak
sa imong kasingkasing
nawala ka
apan sa  dihang
migawas ka
tungod sa kakapoy
gibati mo kini
sa tumang
kalayo
milingkod ka
nga nag-inusara
sa putol nga
kahoy
nanampiling
ug diha sa tudlo
nga walay singsing
nakita mo
ang tanan

ang pobreng kahoy

pagkapobre sa kahoy
walay bulak walay dahon

kutob sa manglabay
makakita gyod ug kalooy

ang manggang labong
nanghambog sa bunga ug dahon

usa ka adlaw niana
miabot si sendong

sa tanang mga nangapalid
ug nangalukat

ang pobreng kahoy
mao lay mitaghoy

alas 10:22 sa kagabhion

kining kakapoy
salbahis

kublan dili na madutlan
sa kahumot
sa buwak sa kilid
sa bintana

dili na manumbaling sa
mga kabayong
nagsinipaay sa
kwadra

bisan unsa pa kaanindot
sa mga bitoon sa langit

o katibook sa buwan
nga gisapnay sa dakong
sanga sa ylang-ylang

manirado na gayod
ang mga mata nga
morag dalaga nga
hilabihan ka istrikta
nga miyabo ug usa ka
arinolang ihi
sa mga nangharana

ang tinood nga kadaugan

IPanugid,

nga akong gipili ang
kasakit

nga akong gidawat
ang pagkahulog

nga akong gipihig ang
dignidad
diha sa pagpakahilum

sa pagpalayo
sa usa ka pagkapalong

magpakahilom ako
ug dili magpahibalo

sa akong gitagoan
nga kadaugan.

busa dawaton

gipangita ko ang pagtugkad
sa usa ka pulong nga walay
ikahatag nga pagsabot, kanang
gisumpay sa usa ka sumpay kanang
gihiktan sa hangin, kanang giluom sa
kasingkasing kanang mobuto apan
wala kay madungog bisag tingog sa
usa ka dagom nga giagian sa usa ka
tanod, kanang paghuman sa usa ka
lawom nga pagpanghupaw nga morag
mibulhot kag sigarilyo diha sa kisame
kanang gibahuan ka sa imong gininhawa
kanang wala kay mahimo kay ania na
ang tanan unya bisan unsaon mo pa ug
syaok ug igpot wala gihapoy mahitabo

busa dawaton.

hunghong sa bato sa akong dunggan

dugay na

gipaabot ko

aron aduna

na usa'y bisag

gamay lang

nga kabag-ohan


pagkadaghan
unta sa akong
usbon

apan mubo na
lamang ang
panahon nga
nahibilin

pagkadugay
ba ang akong
gipaabot

kining
mga kamot mo
ang mopapas

hagbay ra


unsaon mo kaha
pagsabot ang
bato

sud sa bato


ang tubig
tig-a lang gihapon

bisan pa kini
ug tubig

sa imong mga
gipamulong

hagbay ra kining
bato

bato kini
sud sa akong dughan

gipukpok sa
akong mga kamot ang
akong ulo


sa usa ka
pagpaabot nga walay
abtanan

pagkahuman nakog basa sa Hour Before Dawn

nasabtan ko na

dinhi sa akong nasud
papel lang ang
balaod

lahi ang sa taas
lahi ang sa ubos

ang tanan ipaagi lamang
sa kuhit
dugangan sa lipot

busa nangawala ang
mga aninipot

apan usahay
ang mga gamhanan
mangapandol ra usab

ang mga makasasala
madutlan ra
apan haskang dugaya pa

morag nasabtan ko na
apan kon tugkaron
dili sa ilalom

makalumos lang gihapon.

sa anad anad lang kining tanan daugon ta

sa anad lang

ang bintana
wala na makig-ila-ila
sa hangin nga sulod-gawas
sa iyang dughan


ang hagdanan
wala na mag-ambat sa mga
tunob nga saka-kanaog
sa iyang mga
ang-ang

dalhon ta ang tanang
panghitabo sa anad-anad na lang

ingon niini
nan asa ang kasubo
asa ang kahigwaos
sa mga pagbiya?

ang agianan
paingon sa balay
wala na maghandom
kon anaa pay bisag usa
kaninyo
nga magpabilin
bisan na lang ug usa ka
lugas
sa paghinumdum....